Διατροφή για παιδιά δημοτικού: Χρήσιμες συμβουλές

Ο όρος παιδική διατροφή συνήθως μας παραπέμπει σε ένα σύνολο τροφών αλλά και θρεπτικών στοιχείων τα οποία έχουμε συνυφάνει με τη φυσιολογική ανάπτυξη και την αύξηση του παιδιού . Παρόλα αυτά, η διατροφή έχει συσχετιστεί στη συνείδηση μας και με το υπέρβαρο και την παχυσαρκία τα οποία πλήττουν ένα στα τρία παιδιά στην Ευρώπη μεταξύ 6 και 10 ετών και αυξάνουν το συνολικό κίνδυνο εμφάνισης των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων. Τα ποσοστά της παιδικής υπερβαρότητας και παχυσαρκίας στην Ελλάδα αγγίζουν έως και το 40%.

Αν και εξορισμού η διατροφή για παιδιά σημαίνει επάρκεια θρεπτικών στοιχείων σε ισορροπία με την προσλαμβανόμενη ενέργεια πλέον γνωρίζουμε ότι η εδραίωση και εξέλιξη των υγιεινών διατροφικών συνηθειών στα παιδιά μπορεί να προέλθει μέσα από τη Θετική γονεϊκότητα, τα κοινά γεύματα και ένα σπιτικό περιβάλλον που προάγει τις υγιεινές τροφές.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρία, οι γονείς είναι υπεύθυνοι να προσφέρουν στα παιδιά μια ποικιλία από πυκνά θρεπτικές τροφές, να ορίζουν το χρόνο των γευμάτων και να δημιουργούν ένα κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον το οποίο να συνδυάζει την τροφή με την κοινωνικότητα. Αυτή η θέση στηρίζεται στο γεγονός ότι τα παιδιά από τη φύση τους έχουν έμφυτη την ισορροπία κορεσμού και πείνας η οποία καταστρατηγείται ή προάγεται ανάλογα με την παραπάνω συμπεριφορά των γονιών.

Με απλά λόγια, η διατροφική κοινωνικοποίηση του παιδιού είναι μια διαδικασία η οποία ξεκινάει μέσα από την οικογένεια και από τη σχέση με τους γονείς. Οι πρακτικές σίτισης είναι εκείνες που στη βρεφική αλλά και την παιδική ηλικία συμβάλλουν σημαντικά στην υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών. Για παράδειγμα, θετικές πρακτικές σίτισης όπως οριοθετημένα γεύματα και επιλογή υγιεινών τροφών από του γονείς προάγουν τις αντίστοιχες συνήθειες ειδικά στα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Επιπλέον, πρακτικές που στηρίζονται στην ενθάρρυνση και την επιδοκιμασία  προάγουν την αυτονομία το οποίο μεταφράζεται σε αυτοδιαχείριση των γευμάτων αλλά και της ποσότητας τροφής από το παιδί.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δραστηριότητες για Παιδιά

Μοντεσσοριανό Σύστημα: 4 Βασικές Αρχές να Εφαρμόσετε ως Γονείς

Τα κοινά γεύματα είναι ακόμη ένα στοιχείο κλειδί το οποίο μπορεί να διαμορφώσει τις διατροφικές συνήθεις του παιδιού και να αποτελέσει δομικό στοιχείο της παιδικής διατροφής. Ως κοινά γεύματα ορίζονται τα προγραμματισμένα γεύματα που γίνονται με έναν από τους δύο γονείς ή τους φροντιστές (παππούς-γιαγιά ή μεγαλύτερα αδέρφια). Πλέον γνωρίζουμε ότι η συχνότητα των κοινών-οικογενειακών γευμάτων έχει μειωθεί σημαντικά. Έχουμε δεδομένα τα οποία συνηγορούν ότι τα παιδιά που έχουν οικογενειακά γεύματα 2-3 φορές εβδομαδιαίως επιλέγουν συχνότερα και περισσότερα λαχανικά και φρούτα ενώ καταναλώνουν λιγότερα ενεργειακά πυκνά τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη με πιο χαρακτηριστικά τα αναψυκτικά. Τα συχνότερα οικογενειακά γεύματα πιστεύεται ότι συμβάλλουν στη βελτίωση της διατροφής των παιδιών κυρίως επειδή επιλέγονται πιο υγιεινά τρόφιμα σε σχέση με αυτά που καταναλώνονται όταν τα παιδιά τρώνε μόνα τους ή εκτός σπιτιού. Το πλαίσιο στο οποίο πραγματοποιείται το γεύμα φαίνεται να παίζει ρόλο στην παιδική διατροφή. Πληθώρα μελετών έχουν συσχετίσει την συχνότερη κατανάλωση λιγότερων υγιεινών τροφών με την ταυτόχρονη χρήση οθονών κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Αντιθέτως, ένα δημιουργικό πλαίσιο όπως η ενασχόληση του παιδιού με την προετοιμασία του γεύματος φαίνεται ότι προάγει πιο ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες.

Το σπιτικό περιβάλλον παίζει ένα βασικό ρόλο στην δημιουργία των διατροφικών συνηθειών του παιδιού. Πλειάδα παραγόντων ορίζουν το τροφικό σπιτικό περιβάλλον με βασικότερους τη διαθεσιμότητα και προσβασιμότητα των τροφών καθώς και τα μηνύματα γύρω από τις τροφές. Η ισορροπία μεταξύ διαθεσιμότητας και προσβασιμότητας των τροφών στο σπίτι μπορεί να ορίσει σημαντικά τη διατροφή του παιδιού. Η διαθεσιμότητα πυκνών θρεπτικά τροφών όπως λαχανικών, φρούτων, ολικής σιτηρών είναι εξίσου σημαντική με το επίπεδο προσβασιμότητας στις υπέρ-επεξεργασμένες τροφές. Για παράδειγμα, τα παιδιά είναι σημαντικό να βρίσκουν εκτεθειμένα στο ύψος των ματιών τους λαχανικά και φρούτα αλλά και να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε αναψυκτικά και υπέρ-επεξεργασμένες τροφές. Μιλώντας για σπιτικό περιβάλλον είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το συναισθηματικό περιβάλλον του σπιτιού έχει μείζον επιρροή στην ποιότητα της οικογενειακής τροφής.

Τα επίπεδα στρες των γονιών έχουν συσχετισθεί άμεσα με ελλιπή γεύματα, έλλειψη γευματικού μοτίβου και αυξημένη κατανάλωση έτοιμης τροφής. Επιπλέον, το σπιτικό περιβάλλον αποτελεί πηγή μηνυμάτων τα οποία όχι μόνο επηρεάζουν την άμεση πρόσληψη της τροφής του παιδιού αλλά και εδραιώνουν συνήθειες και νόρμες σχετικά με το χρόνο, το είδος και την ποσότητα της τροφής. Χαρακτηριστικά, η αλόγιστη παρακολούθηση τηλεόρασης από τα παιδιά προάγει την ασυναίσθητη κατανάλωση τροφής και συνήθως των λιγότερο θρεπτικών τροφών. Σημαντικά μηνύματα για την τροφή αποτελούν οι ίδιες οι διατροφικές συνήθειες των γονιών και η συνολική ποιότητα και ποσότητα των τροφών που καταναλώνουν ενώ υπάρχουν δεδομένα τα οποία έχουν συσχετίσει τη θερμιδική πρόσληψη των παιδιών με εκείνη των γονιών.

Η διατροφή για παιδιά σε επίπεδο τροφών και ποσότητας προσδιορίζεται από τις εθνικές διατροφικές συστάσεις της κάθε χώρας όπως για παράδειγμα τους εθνικούς διατροφικούς οδηγούς της Ελλάδας (www.diatrofikoiodigoi.gr). Εκεί ο γονέας μπορεί να βρει τεκμηριωμένα την ποσότητα και τη συχνότητα από κάθε διατροφική ομάδα ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Είναι σχεδόν ξεκάθαρο ότι τα παιδιά σχολικής ηλικίας χρειάζονται καθημερινή κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, ολικής σιτηρών, καλών λιπαρών και εβδομαδιαία πρόσληψη τουλάχιστον δύο φορές οσπρίων και λιπαρών ψαριών καθώς και επάρκεια σε λευκό και κόκκινο κρέας ενώ τα αυγά κατέχουν εξέχουσα θέση στην καθημερινότητα. Η διατροφή για παιδιά όμως είναι κυρίως η εφαρμογή όλων αυτών η οποία περνάει μέσα από τις διατροφικές προτιμήσεις των γονέων συνδυασμένη με την οικογενειακή κουλτούρα και το διατροφικό περιβάλλον του σπιτιού. Ο στόχος τη διατροφής για τα παιδιά σχολικής ηλικία είναι οπωσδήποτε η θρέψη ισοσκελισμένη από την ανάλογη θερμιδική πρόσληψη. Ο γονέας μπορεί να αναζητάει έξυπνες ιδέες για νόστιμα γεύματα τα οποία οπωσδήποτε προσθέτουν στο διατροφικό περιβάλλον του παιδιού αλλά η διατροφή των παιδιών είναι διατροφική αγωγή και χτίζεται μέσα στην οικογένεια από την καθημερινή αλληλεπίδραση.