Η ερώτηση “Πώς να πείσω το παιδί μου να διαβάσει τα μαθήματά του;” είναι στο μυαλό σχεδόν κάθε γονέα. Κι όμως, το να πείσετε το παιδί σας να διαβάσει για το σχολείο δεν είναι πάντα «επώδυνο». Στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι εντελώς διασκεδαστικό!

Σε αυτό το άρθρο, θα μοιραστώ μαζί σας μια διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με την παραπάνω ερώτηση, το «μυστικό» δηλαδή για να πείσετε το παιδί σας να κάνει όχι μόνο τις εργασίες του αλλά και να αγαπήσει τη διαδικασία. Ας δούμε λοιπόν πώς μπορούμε να βγάλουμε από την καθημερινότητά μας φωνές, κραυγές, απειλές και κλάματα που έχουν να κάνουν με το διάβασμα για το σχολείο.

Κατ’αρχάς, ας πάμε λίγο πίσω και ας αναρωτηθούμε «Γιατί τα παιδιά μισούν το διάβασμα για το σχολείο;»

Ας ξεκινήσουμε από τα χρόνια του νηπιαγωγείου. Για πολλά παιδιά, το νηπιαγωγείο είναι η πρώτη τους επίσημη εμπειρία στο σχολείο. Το νηπιαγωγείο έχει αλλάξει πολύ την τελευταία δεκαετία. Κάποτε ήταν ένας τόπος κοινωνικοποίησης και παιχνιδιού, ενώ τώρα (εκτός από τα προηγούμενα) δίνεται μεγάλη σημασία σε μαθησιακές δεξιότητες και στην προετοιμασία για το δημοτικό σχολείο.

Το να περάσεις λοιπόν από το στάδιο του να παίζεις όλη μέρα μέσα και έξω από το σπίτι στο στάδιο να συμπεριφέρεσαι ή να κάθεσαι ακίνητος σε ένα δομημένο περιβάλλον για ώρες, είναι αναμφίβολα μια δύσκολη μετάβαση.

Τα παιδιά λατρεύουν τη μάθηση

Προσπαθήστε να κάνετε μια ανασκόπηση στη μνήμη σας και θυμηθείτε πώς ήταν το παιδί σας ως νήπιο ή και πιο νωρίς. Πώς ανακάλυπτε και «ρουφούσε» τον κόσμο γύρω του. Ήταν περίεργο και πρόθυμο να μάθει τα πάντα. Ήταν ένας παθιασμένος μαθητής. Τα παιδιά λατρεύουν από τη φύση τους τη μάθηση. Εμείς, ως γονείς οφείλουμε να τους παρέχουμε το κατάλληλο περιβάλλον και τα κατάλληλα κίνητρα.

Και κάπου εδώ είναι που ξεκινά το πρόβλημα. Τις περισσότερες φορές όταν σκεφτόμαστε τη λέξη κίνητρα, έρχονται στο μυαλό μας εξωτερικά κίνητρα, ανταμοιβές ή αλλιώς εξωτερικοί ενισχυτές. Πολλοί γονείς χρησιμοποιούν αυτού του είδους τα κίνητρα γιατί φαίνεται να «δουλεύουν» αμέσως. Τάζοντας μια αμοιβή, το παιδί συμμορφώνεται εύκολα και φυσικά το πρόβλημα λύνεται στο «άψε σβήσε». Απλό και αποτελεσματικό.

Έλα όμως που πίσω από την αμεσότητα αυτή κρύβεται μια παγίδα: Τι γίνεται στις περιπτώσεις που δεν μπορεί να δοθεί άλλη εξωτερική αμοιβή; Ή τι θα γίνει μόλις αφαιρεθεί η ανταμοιβή; Φυσικά το παιδί θα σταματήσει να ενδιαφέρεται να συνεχίσει να διαβάζει για το σχολείο και τα πράγματα θα αρχίσουν να χειροτερεύουν.

Ποιος είναι λοιπόν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να παρακινήσουμε τα παιδιά μας να κάνουν τα μαθήματά τους;

Η απάντηση είναι το εσωτερικό κίνητρο. Το εσωτερικό κίνητρο αναφέρεται στην ενασχόληση με μια δραστηριότητα για την καθαρή απόλαυσή της. Αυτή η απόλαυση προέρχεται από το εσωτερικό ενός ατόμου και είναι μια ψυχολογική ικανοποίηση που προέρχεται από την εκτέλεση της εργασίας και όχι από κάποιο εξωτερικό ερέθισμα. Με άλλα λόγια, για να κάνετε το παιδί σας να κάνει την εργασία του, πρώτα βοηθήστε το να την απολαύσει. Δεν είναι τόσο «τρελό» όσο ακούγεται.

Κατ’αρχάς χρειάζεται να αλλάξουμε τη νοοτροπία μας, από νοοτροπία εργασίας σε νοοτροπία μάθησης. Ο στόχος του να πηγαίνεις στο σχολείο δεν είναι να μπεις στο πανεπιστήμιο, να βρεις μια καλή δουλειά, να κερδίσεις ένα σταθερό εισόδημα κ.λπ. Φυσικά, όλα αυτά είναι υπέροχα, αλλά αυτή είναι μια λειτουργική νοοτροπία – κάνετε όλη αυτή τη δουλειά για λόγους άλλους εκτός από το να απολαμβάνετε την ίδια τη μάθηση.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

kid riding a horse

Το να πηγαίνεις στο σχολείο έχει να κάνει με τη μάθηση, την απόκτηση γνώσεων, την εξερεύνηση νέων θεμάτων και την ανάπτυξη ως άτομο. Από πολύ νωρίς λοιπόν, πείστε τον εαυτό σας να αλλάξει από τη νοοτροπία εργασίας στη νοοτροπία μάθησης, ώστε να τη μεταδώσετε και στο παιδί σας. Ακούγεται αφηρημένο, αλλά ακολουθούν 6 απλά βήματα για να προχωρήσετε προς αυτόν τον στόχο.

  1. Σταματήστε να αναφέρετε το διάβασμα σαν τη «δουλειά» του παιδιού σας.

Όταν το αποκαλείτε «δουλειά», υπονοείτε ότι θα είναι κάτι κοπιαστικό χωρίς καθόλου διασκέδαση. Κάτι τέτοιο, βάζει το παιδί σε αρνητική διάθεση πριν καν αρχίσει τη μελέτη.

  1. Σταματήστε να λέτε, «Δε μπορείς να παίξεις μέχρι να τελειώσεις την εργασία σου».

Και πάλι, βάζοντας την εργασία σε μια κατηγορία ξεχωριστή από το παιχνίδι, λέτε ότι δεν μπορεί να είναι ευχάριστη. Πείτε στο παιδί σας ότι μπορεί να κάνει και τα δύο (φυσικά, μόνο υγιές σωματικό παιχνίδι όπως μπάσκετ ή ποδηλασία, αλλά όχι κινητό κ.λπ..). Μπορεί να αποφασίσει τη σειρά που θα τα κάνει, αρκεί να κάνει και τα δύο μέχρι το τέλος της ημέρας. Είναι πολύ πιθανό να εκπλαγείτε με το αποτέλεσμα. Το να δίνετε σε ένα παιδί αυτονομία στο πρόγραμμα των εργασιών του είναι ένα από τα μεγαλύτερα κίνητρα.

  1. Σταματήστε τις φωνές και τις δωροδοκίες.

Εάν το παιδί σας περνάει μια περίοδο άρνησης για το σχολείο και το διάβασμα στο σπίτι, μην το πιέζετε να κάνει τα μαθήματά του, είτε μέσω επιβράβευσης είτε μέσω τιμωρίας. Ο εξαναγκασμός ή η δωροδοκία θα έχουν μόνο αντίστροφα αποτελέσματα και θα μειώσουν τα εσωτερικά κίνητρα του παιδιού σας. Το κίνητρο για να κάνει την εργασία πρέπει να προέρχεται από το ίδιο το παιδί. Σύντομα θα έρθει η στιγμή που θα του δημιουργηθεί ξανά το εσωτερικό κίνητρο.

  1. Αφήστε το παιδί να αντιμετωπίσει τις φυσικές συνέπειες.

Όταν το παιδί σας αρνείται να κάνει τις εργασίες για το σπίτι, αφήστε το…  αφού πρώτα του εξηγήσετε γιατί είναι σημαντικό να τις κάνει και τι μπορεί να συμβεί στο σχολείο, εάν δεν τις κάνει.

Παρακολουθήστε τις φυσικές συνέπειες για τη μη εκτέλεση των εργασιών. Θα πρέπει να εξηγήσει το ίδιο το παιδί στο δάσκαλο γιατί δεν έγιναν και μπορεί να χάσει λίγο χρόνο από το διάλειμμα κ.λπ. (πρώτα όμως επιβεβαιώστε ότι το σχολείο δεν χρησιμοποιεί σωματική ή άλλου είδους σκληρή τιμωρία).

Έχετε στο νου σας ότι το να μην γίνουν για ένα διάστημα οι εργασίες για το σπίτι δεν είναι το τέλος της ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας του παιδιού σας. Ο στόχος σας είναι να το βοηθήσετε να κατανοήσει τον σκοπό της μάθησης και της εκπόνησης μιας εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο, το βοηθάτε να πάρει τη σωστή απόφαση αφήνοντάς το να καταλάβει και να αντιμετωπίσει τις φυσικές συνέπειες.

  1. Διαβάστε μαζί με το παιδί σας

Μη λέτε μόνο στο παιδί σας ότι η εργασία για το σπίτι είναι σημαντική, δείξ’τε το με την προσοχή σας. Για όσο καιρό το έχει ανάγκη, σταθείτε δίπλα του στο διάβασμα. Με αυτόν τον τρόπο, δείχνετε στο παιδί σας ότι εκτιμάτε τόσο πολύ τη μελέτη στο σπίτι που είστε πρόθυμοι να αφιερώσετε το χρόνο σας για να το βοηθήσετε. Επιπλέον οι έρευνες δείχνουν ότι η συμμετοχή των γονέων σχετίζεται με καλύτερες σχολικές επιδόσεις.

  1. Κάντε το διάβασμα διασκεδαστικό

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να κάνετε το διάβασμα για τα παιδιά διασκεδαστικό. Χρώματα, παιχνίδια μνήμης, παιχνίδια ρόλων και άλλα πολλά που μπορείτε να βρείτε ελεύθερα στο διαδίκτυο για κάθε ενότητα και κάθε μάθημα.

Τέλος να θυμάστε πως το να πείσετε το παιδί σας να διαβάζει στο σπίτι είναι μόνο το πρώτο βήμα για την οικοδόμηση μιας καλής μαθησιακής συνήθειας. Η ολοκλήρωση μιας εργασίας ή η απόκτηση καλών βαθμών δεν είναι ο σκοπός της μετάβασης στο σχολείο. Ενσταλάξτε την αγάπη της μάθησης στο παιδί σας από νωρίς και το παιδί σας θα ωφεληθεί δια βίου.

 


Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., επιστημονικούς συνεργάτες) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της Frezyland by Frezyderm. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.

  • Ginsburg KR. (2007). The Importance of Play in Promoting Healthy Child Development and Maintaining Strong Parent-Child Bonds. PEDIATRICS.
  • Nye C, Turner H, Schwartz J. (2006). Approaches to Parent Involvement for Improving the Academic Performance of Elementary School Age Children. Campbell Systematic Reviews.