Πώς συμμετέχει στο παιχνίδι ένα ντροπαλό παιδί;

ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Τα νήπια και τα μικρά παιδιά, είναι φυσιολογικό στη συμπεριφορά τους να είναι επιφυλακτικά και να δείχνουν ντροπαλά όταν εμφανιστεί ένα καινούριο πρόσωπο που δεν γνωρίζουν ή όταν βρίσκονται πρώτη φορά σε ένα άγνωστο περιβάλλον με άλλα παιδιά για να παίξουν.

Όμως, όταν μιλάμε για ένα παιδί πράγματι ντροπαλό τότε αυτό παρουσιάζει συνεχή ανησυχία, φόβο, άγχος και δυσφορία σε κοινωνικές καταστάσεις. Το ντροπαλό παιδί δεν είναι εκδηλωτικό και άνετο, ενώ εφευρίσκει τρόπους και δικαιολογίες, για να αποφεύγει τις κοινωνικές του συναναστροφές. Δεν συμμετέχει ενεργά στο παιχνίδι και συνήθως παρατηρεί τα άλλα παιδιά, δεν παίρνει πρωτοβουλίες και οι συνομήλικοί του το αποφεύγουν γιατί δεν είναι ο δημοφιλής συμπαίκτης που θα ήθελαν. Είναι κλεισμένο στον εαυτό του και όταν βρίσκεται απέναντι σε άλλους χαμηλώνει το βλέμμα του, κοκκινίζει ή αποσύρεται.

Με το ξεκίνημα του σχολείου, το ντροπαλό παιδί μπορεί να παρουσιάζει πολλές δυσκολίες, όπως προβληματικές σχέσεις με τους συνομηλίκους (π.χ. αποκλεισμός από τις παρέες, θυματοποίηση), προβλήματα εσωστρέφειας (όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, κατάθλιψη) αλλά και δυσκολία προσαρμογής στην εκπαίδευση.

Τα τελευταία χρόνια, οι έρευνες επιβεβαιώνουν τις κοινωνικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ντροπαλά παιδιά ιδιαίτερα στο σχολείο (Evans, 2010). Στο σχολικό περιβάλλον που παρέχει ένα σημαντικό πλαίσιο, πέρα απο το περιβάλλον του σπιτιού, για την κοινωνική αλληλεπίδραση και την ανάπτυξή των παιδιών, θα φανεί πιο καθαρά η δυσκολία του. Η παρουσία των συνομηλίκων αυξάνει το στρες στα ντροπαλά παιδιά, τα αποσπά και έτσι προκαλούνται κακές επιδόσεις στα μαθήματα, φτωχή συμμετοχή στην τάξη και στις δραστηριότητές τους (Coplan & Arbeau, 2008).

Λόγοι που κάνουν ένα παιδί ντροπαλό

Όταν νιώθει αδύναμο και ευάλωτο σωματικά ή έχει στην εμφάνισή του κάτι διαφορετικό από τα άλλα παιδιά, για παράδειγμα φοράει γυαλιά.
´Οταν οι γονείς είναι υπερπροστατευτικοί, με αποτέλεσμα να μην εχει χώρο το παιδί για αυτονομία και ανεξαρτησία.
Όταν έχει φόβους όπως φόβοι αρρώστιας, αναπηρίας, ατυχήματος, φόβοι απώλειας, θανάτου.
Όταν οι γονείς τους έχουν φοβίες, που τις μεταφέρουν στο παιδί τους.
Όταν έχει βιώσει τραυματικούς αποχωρισμούς.
Όταν είναι συνεσταλμένο και μη επιθετικό, αγχώδες, ανασφαλές, μοναχικό με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Τότε μπορεί να γίνει θύμα εκφοβισμού γιατί γίνεται εύκολος στόχος όπως δείχνουν οι έρευνες (Gazelle & Ladd, 2003).

Η σημασία του παιχνιδιού

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δραστηριότητες για Παιδιά

Ιδέες για Κατασκευές με Ξυλάκια

Το παιχνίδι είναι τόσο ζωτικής σημασίας για το παιδί όσο το φαγητό και ο ύπνος ,επισημαίνει η παιδοψυχοθεραπεύτρια Steiner(1996). Τα παιδιά παίζοντας επικοινωνούν μεταξύ τους και αποκτούν εμπειρίες, κυριαρχούν στο άγχος και στους φόβους τους και εκφράζουν τον ανταγωνισμό τους, την υγιή επιθετικότητα και τη διεκδίκηση. Ένα ντροπαλό παιδί διστάζει να συμμετέχει στο παιχνίδι και έχει υπερβολικό έλεγχο μέσα του συγκρατώντας την υγιή επιθετικότητά του. Αποτέλεσμα είναι να μην αποφορτίζεται και να βρίσκεται σε μια συνεχή ένταση και κατά συνέπεια σε μια αναστολή των παρορμήσεων και της δημιουργικότητας του, τονίζει ο Άγγλος ψυχαναλυτής παιδιών Winnicott (1976).

Βέβαια τα ντροπαλά παιδιά δυσκολεύονται να βρουν αυτόν το δρόμο και αυτό είναι τρομακτικό υπογραμμίζει ο ψυχαναλυτής παιδιών Αλεξανδρίδης (2018) και καθιστά ιδιαίτερα αναγκαίο οι γονείς και οι δάσκαλοι να βρίσκουν τρόπους για να τα βοηθούν και να τα παροτρύνουν στο ξεπέρασμα των δισταγμών τους, καθώς το παιχνίδι είναι η κύρια «θεραπευτική οδός», για να μπορέσει να εκφραστεί αλλά και να επεξεργαστεί το παιδί όλα αυτά που το απασχολούν.

Tips για τους γονείς

Οι γονείς δεν πρέπει να βάζουν την “ταμπέλα” ντροπαλό παιδί και πρέπει να αποφεύγουν να του λένε “μην είσαι τόσο ντροπαλός/ή “.
Να δείχνουν εμπιστοσύνη στο παιδί και να του δίνουν πρωτοβουλίες.
Να καταλάβουν τους φόβους του παιδιού που μπορεί να προέρχονται από σοβαρά πραγματικά γεγονότα μέσα στην οικογένεια. Τότε οι γονείς είναι καλό να μιλήσουν στο παιδί για αυτό που συμβαίνει, με γλώσσα που να ταιριάζει στην ηλικία του.
Να αναγνωρίσουν τα ταλέντα του, τις δεξιότητές του και να επιβραβεύουν τις επιτυχίες του χωρίς υπερβολές.
Να παροτρύνουν το παιδί να παίξει με την ομάδα των συνομηλίκων του και να παίρνει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες .Το παιδί χρειάζεται την ενθάρρυνση για να παίξει με άλλα παιδιά τόσο από τους γονείς του όσο και από τους δασκάλους του στο σχολείο.
Να ενθαρρύνουν το παιδί να παίρνει μέρος σε κοινωνικές εκδηλώσεις και γιορτές.
Να φροντίζουν να του διοργανώνουν δικά του πάρτυ.
Να το ενθαρρύνουν να πηγαίνει στην κατασκήνωση ξεκινώντας απο την διανυκτέρευση σε σπίτια φίλων του.
Πολύ βοηθητικό θα είναι να πάρει μέρος σε μια θεατρική ομάδα Δραματοθεραπείας, για να εκφραστεί μέσα από το παιχνίδι ρόλων και να επικοινωνήσει με τα άλλα παιδιά. Με το παιχνίδι ρόλων θα επεξεργαστεί τη ντροπή του αλλά και όταν ένα άλλο παιδί θα πάρει το ρόλο του ντροπαλού, θα έχει ένα καθρέφτισμα της συμπεριφοράς του.
Να του διαβάζουν παραμύθια με ήρωες που ξεπέρασαν τους φόβους και τους δισταγμούς τους.

Ο ρόλος του σχολείου

Ο ρόλος του δασκάλου είναι πολύ σημαντικός για τη συμπεριφορά των ντροπαλών παιδιών και την ανάπτυξή τους μέσα στο σχολείο. Η ενθάρρυνση θα τα βοηθήσει στην αυτοεκτίμησή τους και θα βελτιώσει τη σχολική τους επίδοση και τη συμμετοχή τους στο παιχνίδι.
Ο δάσκαλος επίσης θα πρέπει να προσέχει μήπως το ντροπαλό παιδί γίνει θύμα μπούλινγκ κάποιων παιδιών.

Βιβλιογραφία

Αλεξανδρίδης, Α.(2018). Παιδικοί φόβοι Σχολή Ανήσυχων Γονέων. Ίκαρος, Αθήνα.
Coplan, R. J., & Arbeau, K. A. (2008). The stresses of a “brave new world”: Shyness and school adjustment in kindergarten. Journal of Research in Childhood Education, 22, 377–389.
Evans, M. A. (2010). Language performance, academic performance and signs of shyness: A com- prehensive review. In K. H. Rubin & R. J. Coplan, eds., The development of shyness and social withdrawal (pp. 179–212). New York, NY: Guil- ford Press.
Gazelle, H. H., & Ladd, G. W. (2003). Anxious solitude and peer exclusion: A diathesis–stress model of internalizing trajectories in child- hood. Child Development, 74, 257–278. doi 10.1111/1467-8624.00534
Steiner, D. (1992) . Understanding your 1 year–old. The Tavistock Clinic, Rosendale Press.
Winnicot, D. W. (1964a). The child, the family and the outside word. Harmondsworth: Penguing Books. Ελλ. Μετάφραση, Το παιδί, η οικογένεια και ο εξωτερικός του κόσμος. Αθήνα. Εκδόσεις Καστανιώτη (1976).