Αλλεργιογόνα: τι είναι και ποια η σημασία τους

Τα αλλεργιογόνα είναι αβλαβείς ουσίες του περιβάλλοντος ικανές να προκαλέσουν την παραγωγή, σε ορισμένα άτομα, ανοσοσφαιρίνης τύπου Ε ( IgE), και ακολούθως αλλεργία. Μείζον αλλεργιογόνο είναι αυτό στο οποίο αντιδρούν > 50% των ασθενών.  Έλασσον αλλεργιογόνο είναι αυτό το οποίο αναγνωρίζεται από περιορισμένο αριθμό ασθενών. Η πλειονότητα των ασθενών αντιδρά σε πολλά αλλεργιογόνα (πολυευαισθητοποίηση). Αντίθετα, πολύ μικρός αριθμός ασθενών εμφανίζει ευαισθητοποίηση σε ένα μόνον αλλεργιογόνο (μονοευαισθητοποίηση). Τα αλλεργιογόνα διακρίνονται σε φυτικά και ζωικά.

Η ηλικία φαίνεται ότι συντελεί στην ευαισθητοποίηση. Παιδιά κάτω των 6 ετών, στις Μεσογειακές χώρες, είναι πιο ευαισθητοποιημένα στις πρωτεΐνες LTP του ροδάκινου, συγκριτικά με τους ενήλικες. Αντίθετα, οι ενήλικες, κυρίως, είναι ευαισθητοποιημένοι στις LTP του καρυδιού.

Η αναπνευστική οδός φαίνεται ότι κυριαρχεί στην ευαισθητοποίηση. Οι λόγοι είναι προφανείς. Εισπνοή αντιγόνων γύρεων προηγείται, κατά την βρεφική ηλικία, και έπεται η βρώση τροφών που αντιδρούν με τις πρωτεΐνες των φυτών. Το ίδιο ισχύει και για την τροπομυοσίνη ( πρωτεΐνη συστατική των ψαριών), με τα ακάρεα, κυρίως, της οικιακής σκόνης. Οι υδρατμοί, επίσης, κατά το μαγείρεμα των ψαριών και των θαλασσινών αποτελούν, πιθανή, πηγή εισπνεόμενου αντιγόνου. Το δέρμα, ειδικά όταν υπάρχει φλεγμονή, αποτελεί πύλη εισόδου αντιγόνων, εξ επαφής. Η στοματική οδός συμμετέχει στην ευαισθητοποίηση, αλλά πρωτίστως στην εκδήλωση των αλλεργικών φαινομένων.

Υπάρχουν δύο φαινότυποι πολλαπλής τροφικής αλλεργίας, ο βρεφικός-πρώτης παιδικής ηλικίας και ο παιδικός-μεγαλύτερης ηλικίας, με διαφορές μεταξύ τους, εκτός από την ηλικία, την αιτιολογία, και τη διάρκεια-πρόγνωση.

 Βρεφικός- πρώτης παιδικής ηλικίας φαινότυπος

Οφείλεται, συνήθως, σε πολλαπλά διαφορετικά αντιγόνα όπως γάλα, αυγό, και σιτηρά, με παροδικό συνήθως χαρακτήρα. Η αλλεργία από κάποια σημαντικά αλλεργιογόνα (όσπρια στα οποία ανήκουν και οι αραχίδες, ξηροί καρποί, θαλασσινά) έχει χειρότερη πρόγνωση, με χαμηλά ποσοστά αποδρομής (20% οι αραχίδες, 10% οι ξηροί καρποί δένδρων).

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δραστηριότητες για Παιδιά

Δραστηριότητες για Μονοήμερη Εκδρομή με Παιδιά τον Χειμώνα

Στον βρεφικό φαινότυπο, συνήθως, συνυπάρχει ατοπικό υπόστρωμα, με κύριο εκπρόσωπο την ατοπική δερματίτιδα. Δυνατόν να συνυπάρχουν άσθμα ή νοσήματα του πεπτικού συστήματος, όπως η αλλεργική πρωκτοκολίτιδα ή οισοφαγίτιδα.

Παιδικός-μεγαλύτερης ηλικίας φαινότυπος

Ενώ η ευαισθητοποίηση αρχίζει από την βρεφική ηλικία (εισπνοή ή δέρμα, άμεση επαφή ή μέσω αερολύματος), οι κλινικές εκδηλώσεις της τροφικής αλλεργίας εμφανίζονται σε οποιαδήποτε ηλικία (παιδική, εφηβική, ενηλικίωση), βάσει του χρόνου εισαγωγής του τροφίμου στο διαιτολόγιο και των διαιτητικών συνηθειών οι οποίες συσχετίζονται με τις  πολιτιστικές συνήθειες της κάθε γεωγραφικής περιοχής. Ο φαινότυπος αυτός συνδέεται, αιτιολογικά, με αλλεργιογόνα, κυρίως φυτικά, αλλά και των θαλασσινών. Το LTP σύνδρομο αποτελεί την πλέον σοβαρά μορφή κλινικών εκδηλώσεων, για τους λόγους που έχουν ήδη αναφερθεί, και ηπιότερη κλινική εικόνα προκαλούν οι ασταθείς πρωτεΐνες. Συνεπώς, μπορεί να συνυπάρχει, αλλά όχι απαραίτητα, με αναπνευστικά φαινόμενα (αλλεργική ρινίτιδα). Συνήθως, έχει μόνιμο χαρακτήρα, με τις ανωτέρω εξαιρέσεις.

Διάγνωση επιτυγχάνεται από το ιστορικό (π.χ. de novo τροφική σε προϋπάρχουσα αναπνευστική αλλεργία) και τον ειδικό αλλεργιολογικό έλεγχο (in vitro και in vivo). Χαρακτηριστικό, και συχνό κλινικό εύρημα στο ιστορικό, είναι σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα, η εντόπιση του στοματοφαρυγγικού συνδρόμου είτε αυθόρμητα (άμεση αναφορά ασθενών) είτε με τις κατάλληλες ερωτήσεις. Ο παρακλινικός έλεγχος στηρίζεται στη χρησιμοποίηση πρωτεϊνικών εκχυλισμάτων. Το εκχύλισμα όμως πιθανόν να έχει απολέσει ευάλωτες στην επεξεργασία του υλικού πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα την αδυναμία διαγνωστικού αποτελέσματος. Σήμερα, με την χρήση των τεχνικών της Μοριακής Βιολογίας η διαγνωστική προσπέλαση είναι ταχύτερη και ακριβής.