girl eating happy healthy meal

Υπάρχει πραγματικά πρόγραμμα διατροφής για παιδιά και κατά πόσο ο όρος πρόγραμμα διατροφής είναι δόκιμος όταν πρόκειται για αυτήν την ομάδα του πληθυσμού; Κατ’αρχάς, η παιδική διατροφή περιγράφει όλες εκείνες τις διατροφικές επιλογές που κάνει ένα παιδί στην καθημερινότητά του και ως παιδί ορίζουμε τις ηλικίες από 2-11 ετών. Επιπλέον, στόχος της παιδικής διατροφής είναι να βοηθήσει το παιδί να πετύχει ιδανική φυσική και πνευματική ανάπτυξη, να διατηρήσει ένα υγιές σωματικό βάρος, να απολαμβάνει την τροφή του και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων, γνωστών ως παχυσαρκία, καρδιαγγειακή νόσο, καρκίνο και σακχαρώδη διαβήτη. Με την πάροδο των ετών γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η παιδική διατροφή δεν είναι κάτι αυτονόητο και ότι χρειάζεται να επενδύσει σε αυτήν τόσο η οικογένεια όσο και η κοινωνία, ώστε κάθε παιδί να μπορεί να υιοθετήσει ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες.

Ερχόμενοι στον όρο πρόγραμμα διατροφής για παιδιά ίσως να βοηθούσε το να οριστούν αρχικά  τα δομικά στοιχεία από τα οποία ιδανικά πρέπει να αποτελείται:

  • Η προσφορά ποικιλίας θρεπτικά πυκνών και ελάχιστα επεξεργασμένων τροφών είναι ίσως το πρώτο βασικό δομικό στοιχείο ενός παιδικού διατροφικού προγράμματος. Αυτές οι τροφές είναι όλα τα λαχανικά, τα ολόκληρα φρέσκα φρούτα, τα όσπρια, το γάλα, το γιαούρτι, το ελαιόλαδο, οι ελιές, οι ξηροί καρποί, τα νωπά κρεατικά/πουλερικά, τα ψάρια και τα αυγά. Η ποικιλία είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η θρέψη, δηλαδή η πρόσληψη όλων των διαφορετικών βιταμινών, ιχνοστοιχείων, φυτικών ινών, αμινοξέων και φυτοχημικών ενώ η ελάχιστη επεξεργασία είναι η δικλείδα ασφαλείας στο ότι το παιδί δεν θα «φορτωθεί» με έξτρα αλάτι, επεξεργασμένα λιπαρά και σάκχαρα. Φυσικά, η ύπαρξη αυτού του δομικού στοιχείου σημαίνει καθημερινή γονεϊκή πρακτική. Ωστόσο και η συμβολή του σχολικού περιβάλλοντος είναι καθοριστικής σημασίας μέσω των επιλογών της σχολικής καντίνας.
  • Η καθημερινή παροχή ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων υδατανθράκων, δηλαδή ολικής σιτηρών, βρόμης, ψωμί ολικής, κρίθινων επιλογών, πατάτας και των ποικιλιών της, πλιγούρι, τραχανά και καστανό ρύζι. Οι ολικής αμυλούχοι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι για την αύξηση του παιδιού, την υγεία του πεπτικού του συστήματος, τη ρύθμιση του σακχάρου του και την πρόσληψη σημαντικού μέρους των βιταμινών του Β συμπλέγματος, σιδήρου και πολύτιμων φυτικών ινών.
  • Η αναλογία ποσότητας/ποιότητας τροφής για την αντίστοιχη ηλικία του παιδιού. Όσο υγιεινό και αν είναι ένα τρόφιμο, η ποσότητα είναι ικανή να υπερσκελίσει τα οφέλη του, από τη στιγμή που συμβάλλει στην ανάπτυξη των κατάλληλων συνθηκών για αύξηση του σωματικού βάρους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σχεδόν διπλάσια πρόσληψη πρωτεϊνών των παιδιών κάτω των δέκα ετών στις δυτικές κοινωνίες. Ο έλεγχος της ποσότητας της τροφής, καθορίζεται τόσο από την ικανότητα του παιδιού να διαχωρίζει το αίσθημα κορεσμού-πείνας -η οποία ξεκινάει νωρίς από την εισαγωγή των στερεών τροφών- όσο και από την οριοθέτηση των γευμάτων από τους γονείς αλλά και από το πρότυπο που οι ίδιοι οι γονείς αποτελούν στα κοινά γεύματα. Φυσικά, οι μερίδες ανά ηλικία μπορούν να καθοριστούν από τους εθνικούς διατροφικούς οδηγούς και να εξατομικευτούν με έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο.
  • Ένα οριοθετημένο γευματικό περιβάλλον το οποίο ενισχύει τις υγιεινές θρεπτικές επιλογές. Με απλά λόγια, να δημιουργείται ευκαιρία για κοινά οικογενειακά γεύματα, να υπάρχει οριοθέτηση των γευμάτων της ημέρας ξεκινώντας από ένα κοινό πρωινό γεύμα, στα κυρίως γεύματα να υπάρχει πάντα η σαλάτα στο κέντρο και να υπάρχει κοινό οικογενειακό κύριο γεύμα.
  • Περιορισμός των υπερεπεξεργασμένων τροφών οι οποίες συμβάλλουν ελάχιστα στην κάλυψη των ημερήσιων θρεπτικών αναγκών. Προφανώς και οι σοκολάτες, τα μπισκότα, τα πατατάκια και όλα τα υπεργευστικά τρόφιμα είναι ιδιαίτερα νόστιμα και δημοφιλή στα παιδιά, αλλά η υπερπροσφορά τους ελάχιστα συμβάλλει στις ουσιαστικές θρεπτικές ανάγκες του παιδιού σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα, φυτικές ίνες ενώ αυξάνει σημαντικά τις περιττές θερμίδες. Επομένως, μια συγκρατημένη προσφορά αυτών των τροφών μία με δύο φορές την εβδομάδα μπορεί να είναι ένας θεμιτός στόχος σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα παιδικής διατροφής.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

DAUGHTER WITH MOM PLAYING

Ο όρος πρόγραμμα διατροφής για παιδιά αφορά σε όλες εκείνες τις απαραίτητες καθημερινές προϋποθέσεις οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στον παραπάνω βασικό στόχο της διατροφής για την παιδική υγεία. Οι προϋποθέσεις αυτές περνούν μέσα από την οικογένεια, το σχολικό περιβάλλον και καλλιεργούνται σταδιακά με υπομονή και με ισχυρό παράγοντα διαμόρφωσης τα ισορροπημένα διατροφικά πρότυπα.

  • Ogata BN, Hayes D. Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: nutrition guidance for healthy children ages 2 to 11 years. J Acad Nutr Diet. 2014;114(8):1257-76
  • Bevans KB, Sanchez B, Teneralli R, Forrest CB. Children’s eating behavior: the importance of nutrition standards for foods in schools. J Sch Health. 2011;81(7):424-9