Μαθαίνοντας στα παιδιά να αγκαλιάζουν τη διαφορετικότητα

Το  παιδί έρχεται αντιμέτωπο με τη διαφορετικότητα,  στο σχολείο, στη γειτονιά, στις παρέες του,  ιδιαίτερα στη  σημερινή κοινωνία.

Πως ορίζουμε τη διαφορετικότητα;

Το κάθε παιδί, ο κάθε άνθρωπος από τη φύση του έχει κάποιες  ικανότητες και κάποιες αδυναμίες,   που τον χαρακτηρίζουν και τον κάνουν ξεχωριστό.  Η διαφορετικότητα  προσδιορίζεται από τη γλώσσα, τα ήθη και έθιμα, τη θρησκεία, τις ιδέες, την καταγωγή,  το χρώμα του δέρματος αλλά και τις σεξουαλικές προτιμήσεις. Και βέβαια  η διαφορετικότητα υπάρχει και στο οικογενειακό και στο κοινωνικό περιβάλλον του κάθε παιδιού όπως παιδιά από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, παιδιά που προέρχονται από κάποια μειονότητα ή  παιδιά μεταναστών, ή ακόμη  με διαζευγμένους γονείς ή από μονογονεϊκές οικογένειες.

Τα μικρά παιδιά της προσχολικής ηλικίας αρχίζουν να προσέχουν  τα σωματικά χαρακτηριστικά των άλλων προσώπων, όπως ψηλός, κοντός, χοντρός, αδύνατος, το δέρμα, τις σωματικές ιδιαιτερότητες ή με κάποια σωματική αναπηρία.

Μεγαλώνοντας αρχίζουν να κατανοούν και  τα ψυχικά χαρακτηριστικά, όπως τις δυσκολίες ενός παιδιού στη μάθηση, ή το ντροπαλό, το άτακτο, το μοναχικό παιδί.  Από 8 ή 9 ετών αρχίζουν να αντιλαμβάνονται και να συγκρίνουν τις διαφορές μεταξύ του εαυτού τους και των άλλων. Ξεκινούν να έχουν ξεκάθαρη άποψη ποιός  είναι εξυπνότερος,  ποιός είναι καλύτερος στη  ζωγραφική, στα μαθηματικά,  στο γράψιμο, στις αθλητικές δραστηριότητες, στο τρέξιμο. Σε αυτή την ηλικία αρχίζουν επίσης να κατανοούν τις διαφορές της φυλής, κουλτούρας,  γλώσσας, και θρησκείας.

Οι έφηβοι, επιπλέον δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην ομάδα, στο στυλ και στην κουλτούρα της ομάδας, διαφορετικός είναι αυτός που είναι έξω από την ομάδα τους. Όμως σημαντικές είναι και οι επιδόσεις στα μαθήματα, και οι διακρίσεις που επακολουθούν, ‘καλοί’ και ‘κακοί’ μαθητές.

Η διαμόρφωση της αντίληψης της διαφορετικότητας

Από βρέφος το παιδί αρχίζει να ξεχωρίζει την μητέρα  από τον πατέρα σαν δύο  ξεχωριστούς ανθρώπους, με διαφορετικά χαρακτηριστικά και διαφορετική ποιότητα σχέσης με τον καθένα.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δραστηριότητες για Παιδιά

Δραστηριότητες για Μονοήμερη Εκδρομή με Παιδιά τον Χειμώνα

Οι αντιλήψεις του κάθε παιδιού διαμορφώνονται σε όλη την πορεία της ανάπτυξης του. Είναι σημαντικό στο μεγάλωμά του το παιδί,  εκτός από μόρφωση και γνώσεις, να αποκτήσει αξίες, ιδανικά και ενσυναίσθηση, δηλαδή να συναισθάνεται τους άλλους  στην κοινωνική και συναισθηματική του ζωή.

Στην ανατροφή των παιδιών για να αποκτήσουν αυτές τις αρετές  έχει μεγάλη σημασία  οι γονείς να τους εκφράζουν την αγάπη τους  και να   δέχονται τα  παιδιά τους με το σώμα και τις δεξιότητες που έχουν, όπως και οι δάσκαλοι τους στο σχολείο, τονίζει  ο ψυχαναλυτής παιδιών Α. Αλεξανδρίδης (2019). Οι γονείς, και αρχικά η μητέρα για τα μάτια του παιδιού, είναι ο καθρέφτης που θα δώσει  περισσότερη ή λιγότερη αξία  στον εαυτό του και στους άλλους.

Το περιβάλλον, που  αγκαλιάζει όλα τα παιδιά με ό,τι διαφορετικό χαρακτηριστικό έχουν, προάγει και το πνεύμα του σεβασμού του ενός προς το άλλον. Προχωρώντας  με φιλίες και αποδοχή της διαφορετικότητας και κατανόηση της όποιας δυσκολίας του άλλου, το παιδί  κατακτά μια σπουδαία αρετή και προάγει  το πνεύμα της ομαδικότητας. Όταν οι γονείς και οι δάσκαλοι προωθούν την αίσθηση στα παιδιά  ότι ανήκουν ισότιμα στην κοινότητα  του σχολείου, τότε αυτό γίνεται η καλύτερη ασπίδα για να μην γίνονται  διακρίσεις (Gillies and Carrington , 2004).

Μερικά παιδιά όμως βιώνουν επώδυνα τη σύγκριση του εαυτού τους με τους άλλους όταν υστερούν σε κάποια χαρακτηριστικά. Αν οι γονείς τους δεν τους τονώσουν τα δικά τους δυνατά χαρακτηριστικά, τότε τα παιδιά για να βγουν από τη δυσάρεστη θέση γίνονται τα ίδια πολύ επιθετικά με την όποια διαφορετικότητα των άλλων παιδιών, υπογραμμίζει η ψυχοθεραπεύτρια παιδιών B. Youell (2008).

Συμβουλές προς τους γονείς

• Επισημάνετε στα παιδιά σας, ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό-ξεχωριστό. Ότι μπορεί να έχει κάποιες δυσκολίες αλλά να έχει και πολλά χαρίσματα-ικανότητες.
• Τα παιδιά μαθαίνουν πολλά απο τον δικό σας τρόπο και στάση  συμπεριφοράς, το πως  εσείς μιλάτε και αποδέχεστε τους διαφορετικούς ανθρώπους . Είστε το πρότυπό τους που θα τα βοηθήσει   να ταυτιστούν μαζί  σας.
• Αφιερώστε χρόνο για να να συζητήσετε με τα παιδιά σας για το σχολείο, πως ήταν η μέρα τους με τους συμμάθητές τους στη τάξη, στο διάλλειμα αλλά και τις ιδιαιτερότητες που αντιλαμβάνονται για το κάθε παιδί. Είναι μια ωφέλιμη  επικοινωνία μεταξύ σας και μπορείτε να τους δείξετε το σεβασμό, την αποδοχή, την ευαισθητοποίηση στη διαφορετικότητα  και την αλληλεγγύη.
• Είναι σημαντικό τα παιδιά σας να αναπτύσσουν σχέσεις, φιλίες και να σέβονται όλα τα παιδιά, χωρίς διακρίσεις.
• Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να πλησιάζουν ένα παιδί που είναι απομονωμένο για να του μιλήσουν ή να παίξουν μαζί του στο διάλλειμα, και πείτε του ότι μπορεί να νοιώθει μοναξιά.  Ένα παιδί που  έχει δυσκολίες  στη μάθηση  και  δυσκολεύεται να διαβάσει μπορεί να ντρέπεται για αυτό,  και ένα άλλο να έχει κινητικές δυσκολίες και να δυσκολεύεται να ακολουθήσει τους άλλους στο παιχνίδι.
• Διαβάστε παρέα με το παιδί σας παραμύθια για τη διαφορετικότητα. Το παιδί μπορεί να ταυτιστεί με τους ήρωες, να κατανοήσει τα νοήματα, να ευαισθητοποιηθεί και αργότερα να τα συναντήσει στην προσωπική του ζωή.

Παραμύθια όπως : “η τελεία”, ο πράσινος λύκος, ο Ντάμπο  το ελεφαντάκι,”Ο Ελμερ και ο Γουίλλυ”, “Ίδιοι μα  τόσο διαφορετικοί “.

• Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας προσέχουν τα σωματικά χαρακτηριστικά, μιλήστε τους για αυτά μέσα από  παιδικά  παραμύθια με ήρωες ζώα, όπως για παράδειγμα το ‘Καβουράκι με τη μια δαγκάνα’.
• Καλέστε στο πάρτυ του παιδιού σας όλα τα παιδιά της τάξης και όχι μερικά.

Για να μάθουν να αγκαλιάζουν τα παιδιά τη διαφορετικότητα στους συνομηλίκους τους ή στους άλλους ανθρώπους θα πρέπει πρώτα εμείς οι γονείς να αγκαλιάσουμε πλατιά τα παιδιά μας με ότι διαφορετικό έχουν, αναγνωρίζοντας και τονώνοντας τα δυνατά τους σημεία.