Υψηλός πυρετός που δεν πέφτει

ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ

Η διατήρηση της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος μέσα στα φυσιολογικά όρια οφείλεται σε έναν πολύπλοκο μηχανισμό που περιλαμβάνει νευρικά κύτταρα που βρίσκονται σε ολόκληρο το σώμα. Κάποια από αυτά λαμβάνουν μηνύματα από το περιβάλλον και άλλα δίνουν τις κατάλληλες εντολές ώστε τελικά η θερμοκρασία του σώματος να αλλάζει μεν κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου αλλά να κυμαίνεται σε συγκεκριμένο εύρος. Όταν διάφορες τοξίνες ή άλλοι μεσολαβητές προκαλούν την παραγωγή πυρετογόνων ουσιών, αυτές με τη σειρά τους διεγείρουν το θερμορυθμιστικό κέντρο, τον υποθάλαμο, και το κανονικό σημείο θερμοκρασίας επαναπροσδιορίζεται. Ο θερμοστάτης δηλαδή του σώματος ρυθμίζεται εκ νέου σε υψηλότερο σημείο και εμφανίζεται ο πυρετός. Άρα ο πυρετός καταρχήν μας αφυπνίζει ότι κάτι συμβαίνει στον οργανισμό.

Ο πυρετός μπορεί να προκληθεί από λοίμωξεις, εμβολιασμούς, εγκαύματα ή τραύματα, φάρμακα, από ρευματικά, ενδοκρινικά και άλλα συστηματικά νοσήματα αλλά μπορεί να είναι και άγνωστης αιτιολογίας. Η πιο συνηθισμένη αιτία του πυρετού στα παιδιά και ειδικά του ψηλού πυρετού είναι οι λοιμώξεις. Ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή των εμβολιασμών έναντι των μικροβίων που στο παρελθόν προκαλούσαν συστηματικές σοβαρές λοιμώξεις η πιο συχνή αιτία πλέον του πυρετού στα παιδιά είναι οι ιώσεις.

Όλα τα παιδιά με πυρετό θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά ώστε να εντοπιστούν άμεσα τα σημεία εκείνα που υποδηλώνουν σοβαρή νόσο. Ιδιαίτερα στα νεογνά και τα βρέφη κάτω των τριών μηνών, στα ανοσοκατεσταλμένα, ανεμβολίαστα παιδιά καθώς και σε αυτά που έχουν κάποιο υποκείμενο νόσημα ο πυρετός αποτελεί σημαντικό σημείο επαγρύπνησης μιας και αυτά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση σοβαρών λοιμώξεων.

Σε μία έρευνα που έγινε μεταξύ ενός μεγάλου αριθμού γονέων στον Καναδά σχετικά με τον πυρετό οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες εξέφρασαν μια «πυρετοφοβία». Ο φόβος τους όμως είχε λανθασμένη αιτία. Οι περισσότεροι ανησυχούσαν μήπως ο ίδιος ο πυρετός προκαλέσει αφυδάτωση ή σπασμούς ή κάποια νευρολογική βλάβη. Αντίθετα, λίγοι από τους ερωτηθέντες απάντησαν ότι ο πυρετός ενδέχεται να οφείλεται σε κάποια σοβαρή λοιμωξη που αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να γίνει επικίνδυνη για το παιδί. Τα περισσότερα επιστημονικά δεδομένα συνηγορούν υπέρ του ότι ο πυρετός είναι μια απάντηση προσαρμογής και θα πρέπει να θεραπεύεται σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Πυρετός με θερμοκρασίες που δεν ξεπερνούν τους 39^ο C σε υγιή παιδιά, γενικά δεν απαιτεί θεραπεία. Η αντιπυρετική θεραπεία δεν αλλάζει την πορεία των λοιμωδών νοσημάτων αλλά παρέχει συμπτωματική ανακούφιση. Η θεραπεία με αντιπυρετικά είναι απαραίτητη σε παιδιά με υποκείμενα νοσήματα ενώ ο ψηλός πυρετός (>41^ο C) θα πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται με αντιπυρετικά καθώς μπορεί να προκαλέσει διαταραχές του νευρικού συστήματος.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Ανάπτυξη & Φροντίδα Νηπίων

Μοναχικό Παιχνίδι στα Νήπια: Τι πρέπει να γνωρίζω

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του πυρετού είναι η ιβουπροφαίνη σε δόση 5-10mg ανά κιλό βάρους σώματος κάθε 6 με 8 ώρες με μέγιστη ημερήσια δόση τα 40 mg ανά κιλό βάρους σώματος και η παρακεταμόλη σε δόση 10-15mg ανά κιλό βάρους σώματος κάθε 4 με 6 ώρες με μέγιστη ημερήσια δόση τα 75 mg ανά κιλό βάρους σώματος.

Και όταν ο πυρετός δεν πέφτει;

Η πτώση της θερμοκρασίας του σώματος μετά την χορήγηση αντιπυρετικών δεν διαχωρίζει τη σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη από την λιγότερο σοβαρή ιογενή νόσο. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται υπέρβαση των δόσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω στην προσπάθεια μας να «ρίξουμε» τον πυρετό. Εφόσον ο πυρετός επιμένει θα πρέπει το παιδί να επανεκτιμηθεί για να διαπιστωθεί η αιτία που τον προκαλεί.

Συνοψίζοντας, ο πυρετός είναι ένα σημείο που όταν διαπιστώνεται θα πρέπει να μας κινητοποιεί ώστε να εξακριβωθεί η αιτία που τον προκαλεί. Εφόσον δεν επηρεάζει την κατάσταση του παιδιού, το οποίο δεν ανήκει στις ομάδες υψηλότερου κινδύνου που αναφέρθηκαν δεν είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζεται. Τα αντιπυρετικά φάρμακα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανακούφιση από τον πυρετό αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν είναι αναγκαίο και στις σωστές δόσεις.

Βιβλιογραφία:

Nelson, Παιδιατρική 18^η Έκδοση, Τόμος 1 Κεφ. 174 Πυρετός, Keith R. Powell, Mendor EDITIONS S.A.
Paediatr Child Health. 2007 Jul; 12(6): 469–472. Clinical management of fever in children younger than three years of age Martin V Pusic, MD MA
Fever Without a Focus Treatment & Management Medscape Updated: Nov 07, 2016 Author: Saul R Hymes, MD, FAAP; Chief Editor: Russell W Steele, MD
Fever in the Infant and Toddler Treatment & Management Medscape Updated: Jan 08, 2019 Author: Jane M Gould, MD, FAAP; Chief Editor: Russell W Steele, MD