little boy looking troubled

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ένα στα 160 παιδιά έχει Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Πρόκειται για μια αναπτυξιακή διαταραχή που προκαλείται από διαφορές στον εγκέφαλο. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη συγκεκριμένα τι ακριβώς προκαλεί αυτές τις διαφορές. Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν πως διάφοροι παράγοντες, όπως γενετικοί και περιβαλλοντικοί, συμβάλλουν στην εμφάνιση της ΔΑΦ επηρεάζοντας έτσι την πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου.  Η ΔΑΦ θεωρείται μία εκ γενετής οργανική διαταραχή η οποία επηρεάζει τη φυσιολογική ανάπτυξη και μορφολογία του εγκεφάλου, κυρίως κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού και έρευνες δείχνουν ότι το παιδί στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα του εγκεφάλου.

Η ΔΑΦ είναι εμφανής πριν από την ηλικία των 3 ετών και διαρκεί καθ ‘όλη τη διάρκεια ζωής ενός ατόμου, αν και τα συμπτώματα μπορεί να βελτιωθούν με την πάροδο του χρόνου. Μερικά παιδιά δείχνουν σημάδια για μελλοντικά προβλήματα μέσα στους πρώτους μήνες της ζωής τους. Σε άλλα, τα συμπτώματα μπορεί να μην εμφανίζονται έως και 24 μήνες ή αργότερα. Μερικά παιδιά φαίνεται να αναπτύσσονται κανονικά μέχρι την ηλικία των 18 έως 24 μηνών και μετά σταματούν να αποκτούν νέες δεξιότητες ή χάνουν τις δεξιότητες που κάποτε είχαν. Μελέτες έχουν δείξει ότι το ένα τρίτο έως το ήμισυ των γονέων παιδιών με ΔΑΦ παρατήρησαν τουλάχιστον ένα πρόβλημα πριν από τα πρώτα γενέθλια του παιδιού τους και σχεδόν το 80% -90% είδαν προβλήματα έως την ηλικία των 24 μηνών.

Πιθανές ενδείξεις ότι ένα παιδί έχει ΔΑΦ:

  • Δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του έως την ηλικία των 12 μηνών
  • Δεν δείχνει με τον δείχτη αντικείμενα για να εκφράσει το ενδιαφέρον του από 14 μηνών (π.χ. ένα αεροπλάνο που πετάει)
  • Δεν παίζει παιχνίδια μίμησης από 18 μηνών (π.χ. ότι ταϊζει μια κούκλα)
  • Αποφεύγει τη βλεμματική επαφή και προτιμά να είναι μόνο του
  • Αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων
  • Έχει καθυστέρηση ομιλίας και γλωσσικών δεξιοτήτων
  • Επαναλαμβάνει λέξεις ή φράσεις ξανά και ξανά (ηχολαλία)
  • Δίνει άσχετες απαντήσεις σε ερωτήσεις
  • Αναστατώνεται με μικρές αλλαγές
  • Έχει ιδεολογικά ενδιαφέροντα
  • Χτυπά τα χέρια του, κουνάει το σώμα του ή γυρίζει σε κύκλους
  • Εμφανίζει ασυνήθιστες αντιδράσεις στον τρόπο με τον οποίο ακούγονται κάποιοι θόρυβοι, σε μυρωδιές, γεύσεις, εμφάνιση ή αίσθηση

Κοινωνικές δεξιότητες

Η δυσλειτουργία στις κοινωνικές δεξιότητες είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα σε όλα τα παιδιά με ΔΑΦ καθώς δεν έχουν απλώς κοινωνικές δυσκολίες όπως συστολή αλλά προκαλούνται σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή τους ζωή. Έτσι, εκτός από τα παραπάνω ένα τέτοιο παιδί συνήθως:

  • Δεν μοιράζεται ενδιαφέροντα με άλλα παιδιά
  • Αλληλεπιδρά μόνο για την επίτευξη ενός επιθυμητού στόχου
  • Έχει επίπεδες ή ακατάλληλες εκφράσεις του προσώπου
  • Δεν κατανοεί τα προσωπικά όρια του χώρου
  • Αποφεύγει ή αντιστέκεται στη σωματική επαφή
  • Δεν ηρεμεί στην προσπάθεια των φροντιστών του να τον ανακουφίσουν κατά τη διάρκεια της έκρηξης
  • Αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων ή στο να επικοινωνήσει τα δικά του συναισθήματα.

Επικοινωνία

Κάθε παιδί με ΔΑΦ έχει διαφορετικές δεξιότητες επικοινωνίας. Μερικά παιδιά μπορούν να μιλήσουν καλά. Άλλα δεν μπορούν να μιλήσουν καθόλου ή πολύ λίγο ενώ περίπου το 40% των παιδιών που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού δεν μιλά καθόλου. Περίπου το 25% –30% επικοινωνεί κάποιες λέξεις σε ηλικία 12 έως 18 μηνών και μετά τις χάνει. Άλλα παιδιά μπορεί να μιλούν αρχικά αλλά να μην μιλούν αργότερα στην παιδική ηλικία.

Παραδείγματα ζητημάτων επικοινωνίας που σχετίζονται με ΔΑΦ:

  • Καθυστερημένες δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας
  • Αντιστρέφει τις αντωνυμίες (π.χ. λέει “εσείς” αντί για “εγώ”)
  • Δίνει άσχετες απαντήσεις σε ερωτήσεις
  • Δεν δείχνει ούτε ανταποκρίνεται στην υπόδειξη
  • Χρησιμοποιεί μερικές ή καθόλου κινήσεις (π.χ. δεν αποχαιρετά)
  • Μιλάει με επίπεδο λόγο, ή σαν ρομπότ ή τραγουδιστά
  • Δεν παίζει μιμητικά παιχνίδια
  • Δεν καταλαβαίνει αστεία, σαρκασμό ή πειράγματα

Ασυνήθιστα ενδιαφέροντα και συμπεριφορές

Πολλά παιδιά με ΔΑΦ έχουν ασυνήθιστα ενδιαφέροντα ή συμπεριφορές όπως:

  • Ευθυγραμμίζουν τα παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα
  • Παίζουν με τα παιχνίδια με τον ίδιο τρόπο κάθε φορά
  • Τους αρέσουν συγκεκριμένα μέρη από τα παιχνίδια (π.χ. τροχοί από ένα αυτοκινητάκι)
  • Είναι πολύ οργανωτικά
  • Αναστατώνονται από μικρές αλλαγές
  • Έχουν ιδεολογικά ενδιαφέροντα
  • Ακολουθούν ορισμένες ρουτίνες
  • Χτυπάνε τα χέρια, λικνίζουν το σώμα τους ή περιστρέφονται σε κύκλους

Άλλα συμπτώματα

Μερικά παιδιά με ΔΑΦ μπορεί να εμφανίζουν και άλλα συμπτώματα όπως:

  • Υπερκινητικότητα
  • Παρορμητικότητα
  • Σύντομο εύρος προσοχής
  • Επιθετικότητα
  • Συμπεριφορές αυτοτραυματισμού
  • Νευρικά ξεσπάσματα
  • Ασυνήθιστες συνήθειες διατροφής και ύπνου
  • Ασυνήθιστη διάθεση ή συναισθηματικές αντιδράσεις
  • Έλλειψη φόβου ή περισσότερο φόβο από το αναμενόμενο

Ποιες είναι οι προοπτικές ένα παιδί με αυτισμό;

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

family having fun

Τα παιδιά με ΔΑΦ αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Μπορεί να εμφανίζουν καθυστέρηση στη γλωσσική, κοινωνική και μαθησιακή ικανότητα αλλά η ικανότητά τους να περπατούν είναι σχεδόν ίδια με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους. Μπορεί να είναι πολύ καλά στο να συναρμολογούν παζλ ή να επιλύουν προβλήματα υπολογιστή αλλά μπορεί να έχουν πρόβλημα με κοινωνικές δραστηριότητες όπως να μιλούν ή να κάνουν φίλους. Μπορούν επίσης να μάθουν μια δύσκολη δεξιότητα πριν μάθουν μια εύκολη. Για παράδειγμα, μπορεί ένα παιδί με αυτισμό να είναι σε θέση να διαβάσει μεγάλες λέξεις, αλλά να μην μπορεί να σας πει πώς ακούγεται το γράμμα “β”.

Οι πιο αποτελεσματικές θεραπείες περιλαμβάνουν πρώιμες και εντατικές συμπεριφορικές παρεμβάσεις. Οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις βάσει μελετών, όπως προγράμματα συμπεριφοράς και προγράμματα κατάρτισης γονέων, μπορούν να μειώσουν τις δυσκολίες στην επικοινωνία και την κοινωνική συμπεριφορά, με θετικό αντίκτυπο στην ευημερία και την ποιότητα ζωής των παιδιών με ΔΑΦ και των φροντιστών τους.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ορισμένα παιδιά που δεν έχουν ΔΑΦ μπορεί επίσης να εμφανίζουν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα. Απλώς στα παιδιά με ΔΑΦ, τα συμπτώματα αυτά είναι πιο έντονα και συχνά, σε βαθμό που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.

Γονέας με αυτισμό στην εφημερίδα The New York Times, Ιούλιος 2020 …

“Δεν υπάρχει ανάγκη να θεραπεύσετε τα παιδιά με αυτισμό, να ζητήσετε συγγνώμη εκ μέρους τους ή να τα αλλάξετε. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να τα ακούσετε με την καρδιά σας. Στη συνέχεια, πρέπει να αποδεχτείτε τους αυτιστικούς τους τρόπους. Επειδή κάθε φορά που μοιράζονται τις ανάγκες τους και κάθε φορά που κάνεις ό, τι καλύτερο μπορείς για να ικανοποιήσεις αυτές τις ανάγκες, τιμάς τις βαθύτερες ανάγκες της κοινωνίας.’’

 

 

ΠΗΓΕΣ:

  1. Mayada et al. Global prevalence of autism and other pervasive developmental disorders.  Autism Res 2012 Jun; 5(3): 160–179
  2. Johnson, C.P. Early Clinical Characteristics of Children with Autism. In: Gupta, V.B. ed: Autistic Spectrum Disorders in Children. New York: Marcel Dekker, Inc., 2004:85-123.
  3. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/autism-spectrum-disorders
Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., επιστημονικούς συνεργάτες) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της Frezyland by Frezyderm. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.