siblings

Αρκετοί γονείς αναρωτιούνται πως τα παιδιά τους θα αποκτήσουν ενσυναίσθηση και τι μπορούν οι ίδιοι να κάνουν ώστε να βοηθήσουν στην πρακτική συναισθηματική αγωγή στο σπίτι.

Η ενσυναίσθηση αποτελείται από μια μεγάλη γκάμα δεξιοτήτων αν και ακούγεται συχνά σε συζητήσεις γονέων, εκπαιδευτικών και επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε με λίγα λόγια τι εννοούμε όταν λέμε πως ένα παιδί έχει ενσυναίσθηση και θα παρουσιάσουμε 4 εύκολες δραστηριότητες για να εξασκήσετε την ενσυναίσθηση μαζί με τα παιδιά.

Τι είναι η ενσυναίσθηση;

Η ενσυναίσθηση στα παιδιά αποτελεί μια από τις πιο παρεξηγημένες έννοιες. Πολλοί γονείς θεωρούν την ενσυναίσθηση ως παθητικό τρόπο διαπαιδαγώγησης. Επειδή δηλαδή ένα παιδί μπορεί να είναι μικρό κάνοντας του όλα τα χατίρια ή ακούγοντας κάθε του επιθυμία δείχνουμε την ενσυναίσθηση μας, κάτι που καταστρατηγεί την ισορροπία των σχέσεων αντίθετα με όσα λέει η ενσυναίσθηση!

Αρχικά η ουσία της ενσυναίσθησης έχει περισσότερο να κάνει με την συμπόνια και όχι την συμπάθεια. Κάποιος που προσπαθεί να καταλάβει πως νιώθεις, να μπορέσει να βρει τους πόνους σου, να αφήσει τους εγωισμούς του κοιτώντας στην συναισθηματική σου κατάσταση, αυτός ο άνθρωπος λειτουργεί με ενσυναίσθηση (εξιδανικευμένο παράδειγμα).

Η συμπαράσταση μας σε έναν φίλο, το “μην κλαις μαμά” από ένα παιδί είναι αθώες και υποστηρικτικές πράξεις που κάνουν μικροί και μεγάλοι που νιώθουμε πως μας καταλαβαίνουν. Η ενσυναίσθηση δεν είναι η καταπάτηση του εγώ μας, των ονείρων και των προσδοκιών μας, των ορίων μας και της προσωπικότητας μας με σκοπό να ευχαριστήσουμε κάποιον.

Η ενσυναίσθηση δεν είναι μια πράξη χαράς, ευγνωμοσύνης συνδεδεμένη με ένα θετικό συναίσθημα. Είναι μια πράξη συμπόνιας, κατανόησης και ειλικρίνειας.

4 Δραστηριότητες ενσυναίσθησης για το σπίτι

1.Απλή συναισθηματική κατάσταση

Η ενσυναίσθηση είναι μια δεξιότητα που ένα παιδί θα την κατακτήσει μετά την αναγνώριση των συναισθημάτων. Δεν μπορούμε να ζητάμε από ένα παιδί να φερθεί με έναν συγκεκριμένο, συμπονετικό τρόπο, αν πριν δεν γνωρίζει τις βασικές συναισθηματικές καταστάσεις.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι ή στο σχολείο είναι να μιλάμε για τα συναισθήματα μας με τα παιδιά, δημιουργώντας καθημερινές ρουτίνες οι οποίες μπορούν να αυξήσουν το συναισθηματικό λεξιλόγιο των παιδιών αλλά μπορούν να τα βοηθήσουν να αναγνωρίσουν καλύτερα τα συναισθήματα των άλλων.

Αυτό μπορούμε εύκολα να το πετύχουμε αν δείξουμε στα παιδιά:

  • Πως νιώθουμε μέσα στη μέρα και πως αλλάζουν τα συναισθήματα μας
  • Πως θα ένιωθαν κάποιοι ήρωες μέσα στην ημέρα τους
  • Πως τα συναισθήματα αλλάζουν το πρόσωπο μας
  • Τι νιώθουμε μέσα στο σώμα μας όταν έρχεται ένα συναίσθημα

Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες μπορούν να γίνουν με τη μορφή συζήτησης, μετά από παραμύθι, παρακολουθώντας κάποιον γνωστό ή φίλο μας στην παιδική χαρά ή όπου νομίζουμε πως μπορούμε να συζητήσουμε ελεύθερα για κάτι τέτοιο.

2. Ημερολόγιο καλών πράξεων

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

kid eating birthday cake

Οι καλές πράξεις, η αιτιολόγηση τους αλλά και ο τρόπος που προσφέρουμε σε κάποιον ανιδιοτελώς την αγάπη μας είναι ο πυρήνας της ενσυναίσθησης. Μπορούμε να δημιουργήσουμε μαζί με τα παιδιά ένα ημερολόγιο καλών πράξεων και να κάνουμε μια πράξη την ημέρα.

Το ημερολόγιο μπορεί να είναι για τον μήνα, για το δεκαπενθήμερο ή απλά για μια εβδομάδα που θα κάνουμε και μια καλή πράξη. Μερικά παραδείγματα καλών πράξεων είναι:

  • Να κάνουμε μια δουλειά για τον παππού
  • Να γράψουμε ένα όμορφο σημείωμα για κάποιον και να το δει το πρωί
  • Να δώσουμε φαγητό σε ένα σκυλάκι στη γειτονιά
  • Να φτιάξουμε ταΐστρες πουλιών
  • Να δούμε τι ρούχα δεν θέλουμε και να τα δώσουμε σε κάποιους που έχουν ανάγκη

Σε γενικές γραμμές, δεν μπορούμε να ζητάμε από τα παιδιά ενσυναίσθηση χωρίς να δημιουργούμε ευκαιρίες για μάθηση. Αυτές οι καλές πράξεις και άλλες τόσες που μπορείτε να σκεφτείτε αποτελούν την τέλεια δραστηριότητα για να γεμίσουμε τις μέρες των παιδιών με αγάπη.

3. Τσάι με τους αγαπημένους ήρωες!

Μια όμορφη δραστηριότητα είναι να καθίσετε με τα παιδιά και τα αγαπημένα τους παιχνίδια και να φτιάξετε καθημερινές καταστάσεις. Για παράδειγμα, μπορείτε να βάλετε σε ένα τραπέζι ή στον καναπέ τα αρκουδάκια του παιδιού και να μιλήσετε για τις συμπεριφορές που κάθε αρκουδάκι θα είχε σε μια σκηνή στο σχολείο ή στην παιδική χαρά.

Το μυστικό στην συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι να αφήσουμε το παιδί ελεύθερο να μιλήσει για τις συμπεριφορές των παιχνιδιών του, να δούμε τι χαρακτήρα έχει δώσει σε αυτά και στη συνέχεια να το κατευθύνουμε από κατάσταση σε κατάσταση με σκοπό να δούμε τις αντιδράσεις του. Με λίγα λόγια, αυτή η δραστηριότητα ενσυναίσθησης, έχει σκοπό να δώσει στο παιδί την θέση του στο κοινωνικό δίκτυο και να το εξοπλίσει με συγκεκριμένες δεξιότητες.

4.Δραματικό παιχνίδι

To δραματικό παιχνίδι είναι ουσιαστικά η κοινωνία σε μικρογραφία. Μπορείτε να στήσετε ένα μικρό μπακάλικο στο σπίτι με καρέκλες, τραπέζια και ψεύτικα ψυγεία. Μπορείτε να αφήσετε το παιδί να γίνει ο μπακάλης και εσείς ο πελάτης ή και το αντίθετο. Δίνοντας μια κατάσταση στην αρχή π.χ. “Θα έρθω να πάρω μακαρόνια και ντοματοπελτέ για να φτιάξω μια μακαρονάδα”, ξεκινάτε έναν διάλογο που θα βοηθήσει το παιδί να σας καταλάβει αλλά και να σας βοηθήσει αφού, έχει ένα μπακάλικο!

Αν δεν θέλετε μπακάλικο, μπορείτε να στήσετε ένα σινεμά, ένα άλλο μαγαζί ή το ιατρείο και να μπείτε σε διάφορες καταστάσεις με το παιδί σας. Για παράδειγμα μπορείτε να:

  • Κάνετε πως έχετε πονόδοντο και πάτε στον γιατρό
  • Μπήκατε σε μια ξένη ταινία και υπεύθυνος του σινεμά σας ηρεμεί και σας καθοδηγεί για την άλλη αίθουσα
  • Θέλατε να πάρετε από το σούπερ μάρκετ κρεμμύδια αλλά τα ξεχάσατε και ξαναμπαίνετε. Ο υπάλληλος είναι απορημένος.

Στο δραματικό παιχνίδι δεν υπάρχουν κανόνες. Αν έχετε παιδιά από 2 ετών και άνω σίγουρα θα έχετε δει πως θέλουν να παίξουν με την φαντασία και να τραβήξουν την κατάσταση της πραγματικότητας φέρνοντας την στα μέτρα τους. Μπορείτε άνετα να δουλέψετε την ενσυναίσθηση με αυτή την δραστηριότητα.

Επίλογος

Ο κάθε γονιός είναι διαφορετικός και μπορεί να δώσει την έννοια της ενσυναίσθησης με τον δικό του τρόπο. Οι δραστηριότητες του άρθρου μπορούν να σας βοηθήσουν πρακτικά ή να τις χρησιμοποιήσετε σαν τροφή για σκέψη και να φτιάξετε δικές σας δραστηριότητες.

Ουσιαστικά, η ενσυναίσθηση μας ενδιαφέρει να γίνεται βίωμα σε ένα παιδί. Να έχει επίγνωση του τι κάνει και στη συνέχεια να εκφράζει ανοιχτά τις απόψεις του για αυτό. Μην ξεχνάτε πως η ενσυναίσθηση έρχεται με την αποδοχή. Ένα παιδί που δεν φοβάται και που εκφράζει ελεύθερα αυτό που θέλει, θα μπορέσει να καταλάβει τους άλλους και να δείξει συμπόνια, αγάπη και ειλικρίνεια.