strawberries

Και μόνο στο άκουσμα της η λέξη υπερτροφή παραπέμπει σε κάτι το δυναμωτικό, ενισχυτικό, οπωσδήποτε υγιεινό, θρεπτικό και ταυτόχρονα καλό για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Καθώς θα διαβάζετε αυτό το άρθρο, τα πρώτα τρόφιμα που μάλλον σας έρχονται στο μυαλό είναι τα βατόμουρα, η κινόα, το αβοκάντο, το τζίντζερ, οι σπόροι chia, τα acai berries γνωστά και ως superfoods αλλά ίσως και λίγο μακρινά από τις γευστικές επιλογές των μικρών μας φίλων.

Πώς ορίζεται η υπερτροφή;

Η αλήθεια είναι ότι η ερευνητική βιβλιογραφία δεν δίνει έναν επίσημα επιστημονικό ορισμό για τις υπερτροφές/superfoods αλλά με βάση το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης, υπερτροφή θεωρείται “ ένα πυκνά θρεπτικό τρόφιμο εν δυνάμει ευεργετικό για την υγεία και την ευεξία”.

Ποια ήταν η πρώτη υπερτροφή;

Θα εκπλαγείτε δε όταν συνειδητοποιήσετε ότι η πρώτη τροφή που έκανε το ντεμπούτο της ως υπερτροφή τον 20ο αιώνα είναι η μπανάνα. Τότε η United Fruit Company των Η.Π.Α. προώθησε τη μπανάνα ως ένα τρόφιμο θρεπτικό, κατάλληλο για όλες τις ώρες/γεύματα, και φυσικά εύκολο στη μεταφορά. Ταυτόχρονα, η τότε επιστημονική κοινότητα απέδωσε ιδιαίτερες θεραπευτικές ιδιότητες στην μπανάνα για τα παιδιά που νοσούσαν με κοιλιοκάκη, χωρίς όμως να είναι αντιληπτή η παθογένεια της νόσου από  τη γλουτένη, με αποτέλεσμα η μπανάνα να αποτελέσει ένα τρόφιμο αναφοράς για την παιδική υγεία ανεξαρτήτως της πάθησης.

Κάθε λαός έχει την υπερτροφή του;

Ακόμη ένα κριτήριο που φαίνεται ότι ορίζει την υπερτροφή είναι η γεωγραφία και η τοπική διατροφική κουλτούρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κινόα, ένα τρόφιμο superfood για το δυτικό πολιτισμό που αποτελεί μια καθημερινή τροφή για τους λαούς της νότιας Αμερικής.

Τι προσφέρουν οι υπερτροφές στον οργανισμό;

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

children in bed with watch

Τα οφέλη της υγείας των υπερτροφών έχουν βασιστεί κυρίως στην πυκνή σύσταση τους σε αντιοξειδωτικούς παράγοντες, γνωστά ως φυτοχημικά των τροφών. Φανταστείτε ότι το σώμα μας καθημερινά υπόκειται σε οξειδωτικό στρες το οποίο οφείλεται σε διάφορους παράγοντες όπως η ρύπανση, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα και το αλκοόλ στους ενήλικες. Αυτό το οξειδωτικό στρες εκφυλίζει τα ανθρώπινα κύτταρα, τα γερνάει, τα φλεγμαίνει και συμβάλλει σημαντικά στην εμφάνιση των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων γνωστών ως καρδιαγγειακά, διαβήτη ΙΙ και καρκίνο. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν ,πιστεύεται ότι τα superfoods με τα αντιοξειδωτικά τους είναι ικανά να μας προστατεύσουν σαν ασπίδα. Για παράδειγμα, τα βατόμουρα με τις ανθοκυάνες τους έχει βρεθεί ότι έχουν την ικανότητα να αναστείλουν τη δημιουργία καρκινικών κυττάρων του εντέρου, ενώ αντίστοιχα το σκόρδο και το τζίντζερ έχουν δώσει κάποια θετικά αποτελέσματα στη βελτίωση καρδιομεταβολικών παραγόντων, όπως τα λιπίδια του αίματος και η αρτηριακή πίεση. Όσο απομονώνουμε τις ευεργετικές ουσίες από το τρόφιμο τόσο θα βρίσκουμε επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Υπερτροφές στην παιδική διατροφή: μπορούν από μόνες τους να κάνουν τη διαφορά;

Όταν όμως ερχόμαστε στο ερώτημα πώς αυτό γίνεται πράξη στην καθημερινή διατροφή των παιδιών, η απάντηση γίνεται γρίφος. Η ευεργετική δράση των στοιχείων των υπερτροφών βασίζεται κυρίως στη συνέργεια, δηλαδή στην αλληλεπίδραση των τροφών αλλά και των συστατικών μεταξύ τους. Ακόμη, καμία μεμονωμένη τροφή αν προστεθεί σε μια περιορισμένη σε ποικιλία παιδική διατροφή δεν μπορεί να προσφέρει μόνη της το μέγιστο στην υγεία του παιδιού. Για παράδειγμα σε ένα παιδί που δεν τρώει ποτέ λαχανικά δεν θα του μειώσει τον συνολικό κίνδυνο της παχυσαρκίας η κινόα.  Επιπλέον, η τροφή μπορεί να γίνει φάρμακο, όταν λαμβάνεται στην κατάλληλη δόση και συχνότητα. Όταν η συχνότητα κατανάλωσης είναι ανεπαρκής, για παράδειγμα 2 -3 φρούτα την εβδομάδα, τότε τα βατόμουρα δεν αρκούν για να βελτιστοποιήσουν την υγεία των παιδιών μας. Προσθέστε σε αυτά ότι μια παιδική διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα προϊόντα με ζάχαρη και τρανς λιπαρά δεν μπορεί να αντισταθμιστεί από την προσθήκη τζίντζερ ή σπιρουλίνας.

Μπορούν οι γονείς να δώσουν το καλό παράδειγμα;

Η πρώτη υπερτροφή των μικρών μας φίλων είναι τα υγιή διατροφικά πρότυπα, δηλαδή ό,τι κάνουμε εμείς καθημερινά στο σπίτι με τη διατροφή μας. Τα οργανωμένα και οριοθετημένα γεύματα που μετρούν από το πρωινό είναι σημαντικά, καθώς και η περισσότερη φυτική τροφή καθημερινά, ας μην παρεξηγηθεί αυτό αλλά ας μεταφραστεί σε περισσότερα λαχανικά, φρούτα, συχνότερα όσπρια, σιτηρά ολικής άλεσης και φυτικά λιπαρά, όπως ελαιόλαδο και αβοκάντο για μια δόση superfood. Οι υπερτροφές, με άλλα λόγια, μπορούν να αποτελέσουν τις ιδανικές προσθήκες  σε μια υγιεινή παιδική διατροφή  εμπλουτίζοντάς την με τα ευεργετικά συστατικά τους.

Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., επιστημονικούς συνεργάτες) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της Frezyland by Frezyderm. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.

Βιβλιογραφία

  1. https://www.eufic.org/en/healthy-living/article/the-science-behind-superfoods-are-they-really-super. Τελευταία επίσκεψη 1 Απριλίου 2020.
  2. United Fruit Company. Food value of the banana: Opinion of leading medical and scientific authorities. United Fruit Company, Boston. 1917.
  3. van den Driessche J, Plat J & Mensink RP. Effects of superfoods on risk factors of metabolic syndrome: a systematic review of human intervention trials. Food Funct 2018,9:1944
  4. Camps J, García-Heredia A. Introduction: oxidation and inflammation, a molecular link between non-communicable diseases. Adv Exp Med Biol. 2014;824:1–4
  5. Karagiannis TC. The timeless influence of Hippocratic ideas on diet, salicylates and personalized medicine Hell J Nucl Med 2014; 17(1): 2-6