Διαπαιδαγώγηση Βρέφους: Ένας χρήσιμος οδηγός

Τόσο μικρό κι όμως τόσο… αφεντικό! Αν το μωρό σας δείχνει σημάδια αρχηγικών τάσεων στην οικογένεια και προσπαθεί να επιβάλλει το δικό του, ίσως είναι ώρα να κρατήσετε τις ισορροπίες. Μόνο προσοχή στις παρεξηγήσεις….

Η παγίδα του “άσ’το να κλάψει”

«Θα το κακομάθεις με τις πολλές αγκαλιές» «Άστο να κλάψει δεν παθαίνει τίποτα»… οι γνωστές συμβουλές στις μανούλες καλά κρατούν όμως δυστυχώς, είναι οι μεγαλύτεροι μύθοι. Αν μιλάμε για ένα μωρό, από τη μέρα της γέννησή του ως τους 6 μήνες που αρχίζει πλέον να αντιλαμβάνεται και να αντιδρά σε ερεθίσματα, το κλάμα είναι ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας του με τη μαμά και τον μπαμπά. Θέλει να πει «πεινάω»; Θα κλάψει. Θέλει να ενημερώσει πως το ενοχλεί η βρεγμένη του πάνα; Θα κλάψει. Θέλει να πει «πονάω απ’ τους κολικούς;» Θα κλάψει. Όλες αυτές, είναι ανάγκες του μωρού στις οποίες θα πρέπει να ανταποκριθείτε άμεσα με μία αγκαλιά και ένα χάδι που δώσουν στο αγγελούδι σας μία αίσθηση σιγουριάς και ασφάλειας και θα σας βοηθήσουν να δημιουργήσετε έναν ισχυρό δεσμό ανάμεσά σας.

Άρα, όταν μιλάμε για ένα μωρό που θέλει να περνάει το δικό του, σίγουρα δεν μιλάμε για αυτό το πλασματάκι που είναι αδύνατον να κακομάθει ακόμα και με όλες τις αγκαλιές του κόσμου! Τι γίνεται όμως όταν το αγγελούδι που τώρα κλαίει αθώα «ξεπεταχτεί» και κάνει το κλάμα, την γκρίνια και την αρνητική συμπεριφορά, «όπλα» για να πετύχει τον σκοπό του;

Η παγίδα του “μην το στεναχωρήσω”

Όταν το μωρό γίνει περίπου 6-8 μηνών αρχίζει να επικοινωνεί με το περιβάλλον, να αντιδρά σε ερεθίσματα και να καταλαβαίνει τη σύνδεση «αιτίας-αποτελέσματος» σε όλες τις πράξεις. Όταν για παράδειγμα ρίξει μία μπάλα από ψηλά, αντιλαμβάνεται ότι θα πέσει κάτω. Πέρα από τους νόμους τη Φυσικής όμως, παρατηρεί και τις αντιδράσεις της μαμάς και του μπαμπά απέναντί του. Πόσο συχνά υποχωρείτε σε κάτι που ζητάει πεισματικά; Πόσο ελαστικοί είστε όταν κάνει επίτηδες μια σκανδαλιά; Πόση «εξουσία» αφήνετε στα χέρια του;

Όλα τα καταλαβαίνει τώρα πια το μικρό σας, γι’ αυτό, είναι σημαντικό να του περάσετε τα σωστά μηνύματα και να τηρήσετε όσα χρειάζεται ώστε να μην γίνει αυτό που λέμε «κακομαθημένο παιδί»:

1. ΝΑΙ ΑΥΤΟ, ΟΧΙ ΕΚΕΙΝΟ

Χωρίς κανόνες, δεν γίνεται τίποτα. Όχι όμως με γενικότητες και αοριστολογίες! Αν το μωρό είναι κοντά στη νηπιακή ηλικία, μπορεί άνετα να καταλάβει μια λίστα με 10-12 απλούς και κατανοητούς κανόνες, που θεωρείτε εσείς σημαντικούς: π.χ. δεν δαγκώνουμε, δεν διακόπτουμε τους μεγάλους όταν μιλάνε, μοιραζόμαστε τα παιχνίδια μας με άλλα παιδιά, πηγαίνουμε για ύπνο μόλις το λέει ο μπαμπάς ή η μαμά κ.λπ. Μόνο προσοχή. Όσο δείχνετε πρόθυμοι στο να διαπραγματευτείτε αυτούς τους κανόνες ή όσο το «όχι» σας δεν είναι αποφασιστικό και ξεκάθαρο, το παιδί θα βρίσκει τρόπο να το εκμεταλλεύεται. Γι’ αυτό, δείξτε πυγμή και σταθερότητα.

2. ΤΟ “ΓΙΑΤΙ” ΚΑΝΕΙ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ

Όταν απαγορεύετε κάτι στο παιδί, πρέπει να εξηγείτε και τον λόγο. Διαφορετικά, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα το επαναλάβει. Αν για παράδειγμα, πείτε: «μην χοροπηδάς πάνω στον καναπέ» πιθανότατα θα σας αγνοήσει και θα συνεχίσει το «τραμπολινένιο» παιχνίδι του, αν όμως του πείτε «μην χοροπηδάς πάνω στον καναπέ γιατί θα πέσεις, θα χτυπήσεις και θα πονάς», η εξήγησή σας γίνεται ταυτόχρονα κίνητρο για να σταματήσει τη σκανδαλιά του.

3. ΜΗΠΩΣ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΩ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ;

Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους που οι γονείς δεν βάζουν όρια στα μικρά παιδιά είναι γιατί φοβούνται μην τα στεναχωρήσουν ή τα κάνουν να νιώσουν πως η μαμά και ο μπαμπάς δεν τα αγαπούν. Όμως κανένα παιδί δεν έπαθε ποτέ κατάθλιψη επειδή η μαμά τού είπε «όχι» και «μη». Έπαθε όμως … κρίσεις κακομαθημένου παιδιού! Μη φοβάστε λοιπόν να είστε αυστηροί εκεί που πρέπει με το παιδί. Τα όρια, εξάλλου, θα μπουν έτσι και αλλιώς λίγο αργότερα στη ζωή του από το σχολείο, τους φίλους, την κοινωνία και την εργασία του. Όσο πιο νωρίς μάθει να λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο περιορισμών, ευθυνών, και υποχρεώσεων -μαζί με φυσικά με παιχνίδι, γέλια και ξεγνοιασιά- τόσο πιο «καλό χαρακτήρα» θα χτίσει και πιο συνεργάσιμο και προσαρμοστικό θα γίνει για μια ζωή.

Διαπαιδαγώγηση βρέφους ανάλογα με τον τύπο γονέα

Γονιός Τίγρης

Όπως η τίγρη είναι δυνατή και εμπνέει φόβο και σεβασμό, έτσι και ο γονιός-τίγρης είναι αυστηρός με το παιδί του, απαιτεί από εκείνο να υπακούει σε συγκεκριμένους κανόνες και να αριστεύει σε ό,τι κι αν κάνει.

Οι υποστηρικτές αυτού του μοντέλου διαπαιδαγώγησης βρέφους ισχυρίζονται πως:

• Οι αυστηροί κανόνες υπακοής μαθαίνουν στο παιδί να είναι πιο παραγωγικό, δραστήριο και υπεύθυνο. «Ζητάμε πολλά απ’ το παιδί μας, γιατί ξέρουμε ότι μπορεί να τα καταφέρει» λένε.
• Επιπλέον, τονίζουν πως το παιδί μαθαίνει πως πρέπει να σέβεται τους γονείς και τους μεγαλύτερους σε ηλικία.

Οι αντίπαλοι, από την άλλη, υποστηρίζουν ότι:

• Τα παιδιά γονιών-τίγρεων μαθαίνουν απλώς τι σημαίνει συμμόρφωση, όχι παραγωγικότητα.
• Η μόνιμη πίεση που ασκεί ένας γονιός-τίγρης στο παιδί για να βελτιωθεί στο σχολείο, στους τρόπους του κ.λπ., μειώνει την αυτοπεποίθησή του και αυξάνει το στρες του.

Γονιός ελικόπτερο

Φανταστείτε ένα ελικόπτερο που κάνει συνεχώς κύκλους πάνω απ’ το κεφάλι ενός παιδιού. Και τώρα, όπου ελικόπτερο, βάλτε τη λέξη γονιός. Η μαμά ή ο μπαμπάς που κινούνται ασταμάτητα γύρω απ’ το παιδί τους, δεν αφήνουν το αγγελούδι τους ούτε στιγμή από τα μάτια τους, γιατί πιστεύουν πως έτσι θα προλάβουν το όποιο κακό. Παρεμβαίνουν στις σχολικές του εργασίες, τηλεφωνούν συνεχώς στο σχολείο, για να βεβαιωθούν πως όλα πάνε καλά και γενικά είναι φάντης μπαστούνι σε κάθε βήμα του παιδιού.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Βρεφική Ανάπτυξη & Φροντίδα

Πώς καταλαβαίνεις ότι το μωρό δεν χορταίνει;

Ποιοι γονείς αγαπούν αυτό το μοντέλο ανατροφής;

• Αυτοί που δεν εμπιστεύονται τις ικανότητες του παιδιού τους να τα βγάλει πέρα με τις δραστηριότητές του και να προλάβει τυχόν κινδύνους.
• Αυτοί που έχουν ως motto το «κάλλιο γαϊδουρόδενε, παρά γαϊδογύρευε», ακόμα και αν αυτό σημαίνει ασφυκτική υπερπροστατευτικότητα.

Ποιοι αντιδρούν σε αυτήν τη μέθοδο;

• Όσοι πιστεύουν πως η μόνιμη παρεμβατικότητα του γονιού στη ζωή του παιδιού του, του στερεί την αυτονομία του και δημιουργεί έναν αυριανό ενήλικα ανήμπορο να πάρει στα χέρια του τον έλεγχο της ζωής του.

Γονιός μπουλντόζα

«Σαρώνω τα πάντα στο πέρασμά μου, προκειμένου ο δρόμος του παιδιού μου να μην έχει το παραμικρό εμπόδιο». Η φιλοσοφία του γονιού-μπουλντόζα μοιάζει αρκετά με αυτή του γονιού ελικοπτέρου, μόνο που εδώ, μιλάμε για σούπερ αποφασισμένες/ους μαμάδες και μπαμπάδες που δεν σταματούν πουθενά, προκειμένου να πετύχουν τον στόχο τους.

Το συν που εντοπίζουν οι υπέρμαχοι αυτού του στιλ γονιού, είναι πως:

• Με το να εξολοθρεύεις κάθε εμπόδιο από τη ζωή του παιδιού σου, το βοηθάς να θριαμβεύσει λίγο πιο γρήγορα. Κι αυτό γιατί, το παιδί είναι ούτως ή άλλως τόσο ταλαντούχο και ξεχωριστό που θα τα κατάφερνε έτσι και αλλιώς. Απλώς, τώρα έχει και μία χείρα βοηθείας.
• Το παιδί που ξέρει πως «η μαμά και ο μπαμπάς δεν θα με αφήσουν να συναντήσω δυσκολίες» αισθάνεται ακόμη πιο σίγουρο και ασφαλές.

«Κι όμως, υπάρχουν πολλά μείον» σ’αυτόν τον τρόπο διαπαιδαγώγησης ενός βρέφους, υποστηρίζει η αντίθετη πλευρά.

• Τα παιδιά που έχουν μάθει να μεγαλώνουν με στρωμένες λύσεις, δεν θα ξέρουν αύριο στη ζωή τους πώς να λύσουν ένα πρόβλημα ή δεν θα νιώθουν αρκετή σιγουριά, για να το λύσουν μόνα τους.
• Επιπλέον, γίνονται ναρκισσιστικά όντα που πιστεύουν πως ο κόσμος φτιάχτηκε για να τα υπηρετεί.

Γονιός «ελευθέρας βοσκής»

Αυτός ο τύπος γονιού πιστεύει πως όταν τα παιδιά βγουν απ’ το «μαντρί», μια χαρά τα καταφέρνουν και μόνα τους. Με την προϋπόθεση ότι η μαμά και ο μπαμπάς τα έχουν εφοδιάσει με τη γνώση και τις ικανότητες να επιβιώσουν χωρίς βοήθεια. Ο γονιός «ελευθέρας βοσκής» λοιπόν αφήνει απεριόριστη ελευθερία στο παιδί του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι πάντα πίσω του, για να φυλάει τα νώτα του.

Τι πιστεύει πως κερδίζει το παιδί του ένας γονιός που επιλέγει αυτό το πρότυπο ανατροφής;

• Μαθαίνει να είναι αυτόνομο και ανεξάρτητο, χτίζοντας δύναμη χαρακτήρα και υψηλή αυτοπεποίθηση.
• Μαθαίνει να φροντίζει τον εαυτό του και να τον προφυλάσσει απ’ τις κακοτοπιές αλλά και να αντιμετωπίζει τα προβλήματα, όταν δημιουργούνται, αφού ξέρει πως η αποτυχία είναι και αναμενόμενη και εποικοδομητική.

Ποιες είναι οι ενστάσεις σ’ αυτό το μοντέλο διαπαιδαγώγησης;

• Εδώ, μπαίνουν κυρίως νομικά θέματα που έχουν να κάνουν με τη ευθύνη του γονιού ως κηδεμόνα και την ασφάλεια του παιδιού, ειδικά σε μικρή ηλικία. Αν, για παράδειγμα, ο γονιός «ελευθέρας βοσκής» αφήνει στο παιδί ελευθερίες που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητά του, τότε μιλάμε για ένα πρότυπο παραμέλησης και έκθεσης ανηλίκου σε κίνδυνου, που φυσικά έχει και τις προβλεπόμενες ποινικές επιπτώσεις.

Γονιός αυτοκόλλητο

Αυτό το μοντέλο διαπαιδαγώγησης ενός βρέφους, ξεκινάει ήδη από την κούνια. Εδώ, το δέσιμο του γονιού με το μωρό, έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα. Και αυτό το δέσιμο επιτυγχάνεται και με τη συναισθηματική και με τη σωματική επαφή. Οι γονείς που εφαρμόζουν το attachment parenting, πιστεύουν πως όσο πιο ισχυρούς δεσμούς χτίσει ο γονιός με το μωρό του τόσο θα αυξηθούν οι πιθανότητες να γίνει αύριο ένας ανεξάρτητος ενήλικας.

Όσοι εφαρμόζουν αυτήν τη σχολή ανατροφής, πιστεύουν πως:

• Είναι η πιο σωστή μέθοδος, για να μεγαλώσουν τα παιδιά σε ένα περιβάλλον όπου νιώθουν τρυφερότητα, αγάπη και θετικότητα και να βγουν μετέπειτα στον κόσμο με ένα αίσθημα ασφάλειας.

Όσοι διαφωνούν με αυτό το μοντέλο ανατροφής, βασίζονται στο ότι:

• Οι γονείς-αυτοκόλλητο έχουν οι ίδιοι μία μη-υγιή σχέση εξάρτησης από το παιδί τους.
• Δημιουργούνται μη-ρεαλιστικές προσδοκίες αλλά και τύψεις στις μητέρες, κυρίως τις εργαζόμενες, που λόγω έλλειψης χρόνου νιώθουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του attachment parenting.

Άραγε εσείς, εφαρμόζετε κάποια από τις παραπάνω σχολές ανατροφής για το παιδί σας; Αν όχι, ε τότε καιρός να προσθέσουμε στη λίστα και τον γονιό «δικό μου σύστημα».