happy family

Ανάμεσα στην υπερβολική ανεκτικότητα και την υπερβολική επιτρεπτικότητα, υπάρχει η προσέγγιση της θετικής διαπαιδαγώγησης. Μιας προσέγγισης που αντιμετωπίζει το παιδί με σεβασμό, μέσα σε γεμάτα αγάπη, ηλικιακά κατάλληλα όρια. Βασίζεται στην πεποίθηση ότι πρωταρχικό κίνητρο όλων των ανθρώπων είναι να ανήκουν και να αισθάνονται σημαντικοί. Πιο συγκεκριμένα, το άτομο κάνει προσπάθειες να συνδεθεί και να είναι σημαντικό επιζητώντας θετικές αποκρίσεις από το περιβάλλον του. Επίσης, σκοπός του είναι να συνεισφέρει με θετικό τρόπο στην κοινωνία του.  Μερικές φορές, τα παιδιά και οι ενήλικες κάνουν λάθη σχετικά με το πώς να ανήκουν με αποτέλεσμα οι τρόποι που διαλέγουν να μοιάζουν με άσχημες ή μη επιτρεπτές συμπεριφορές.

Όλοι μας παίρνουμε συνεχώς αποφάσεις, συνειδητές ή ασυνείδητες, που σχετίζονται με το πώς θα επιτύχουμε την αίσθηση του ανήκειν. Αυτή η διαδικασία ξεκίνησε την ημέρα που γεννηθήκαμε (κάποιοι πιστεύουν ότι ξεκινά κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής). Αυτές οι αποφάσεις εξελίσσονται στο πλαίσιο των κοινοτήτων στις οποίες βρισκόμαστε από τη γέννηση και μετά: οικογένεια, δομές πρώιμης φροντίδας και εκπαίδευσης, σχολικές αίθουσες, ομάδες συνομηλίκων και μεγαλύτερες κοινότητες. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι όλα τα παιδιά παίρνουν αποφάσεις για το πώς θα επιτύχουν την αίσθηση του ανήκειν, ασχέτως με το επίπεδο ανάπτυξης τους.

Εάν τα παιδιά δέχονται «ιδιαίτερης περιποίησης» παρά τις ικανότητες που αναπτύσσουν, μπορούν να αποφασίσουν ότι αισθάνονται ότι τα αγαπούν όταν λαμβάνουν αυτή την ιδιαίτερη περιποίηση. Επίσης, μπορεί να αποφασίσουν να δείχνουν αδυναμία για να επιτύχουν το στόχο τους να ανήκουν και να είναι σημαντικά. Έτσι, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί χάνουν ευκαιρίες να βοηθήσουν τα παιδιά να πάρουν αποφάσεις που τα οδηγούν να αισθάνονται ικανά. Μία άλλη πιθανότητα είναι τα παιδιά να παραμελούνται, γεγονός που θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τις αποφάσεις τους για την επίτευξη του στόχου τους: να ανήκουν και να αισθάνονται σημαντικά.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

kids playing

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Ανάπτυξη & Φροντίδα Παιδιών
Ντροπαλό παιδί: Πώς ενθαρρύνουμε την κοινωνικοποίησή του;

Τα παιδιά μπορούν εύκολα να καλύψουν την ανάγκη τους να ανήκουν και να αισθάνονται σημαντικά με λανθασμένους τρόπους. Είναι γεγονός πως λαμβάνουν ερεθίσματα και παρατηρούν με εξαιρετικό τρόπο. Αν αμφιβάλλετε για αυτό, κάντε μια βόλτα στη γειτονιά με ένα μικρό παιδί και παρατηρήστε πόσο χρόνο χρειάζεται για να βρίσκει ό,τι συναντά συναρπαστικό. Παρ’ όλα αυτά, τα παιδιά έχουν χαμηλές ικανότητες να ερμηνεύσουν αυτά που βλέπουν. Καθώς αλληλοεπιδρούν με τους ανθρώπους γύρω τους, τα παιδιά αποφασίζουν με βάση τον τρόπο που κατανοούν τα γεγονότα. Αυτές οι αποφάσεις, που συχνά βασίζονται σε παρερμηνείες, τα οδηγούν να επιδιώκουν την αίσθηση του ανήκειν με τρόπους που προβληματίζουν και μερικές φορές εξοργίζουν τους ενήλικες που τα αγαπούν. Για παράδειγμα, η αρνητική προσοχή και η τιμωρία μπορεί να τα κάνουν να αισθάνονται συνδεδεμένα και ακόμα και αν είναι κάτι που πονάει, αυτή η αλληλεπίδραση μπορεί να τα κάνει να αισθάνονται σημαντικά, ακόμα και αν αυτό είναι για μια στιγμή. Κατανοούν -εσφαλμένα- ότι προκαλώντας την αρνητική προσοχή των ενηλίκων θα έχουν μια ευκαιρία για σύνδεση που θα τα κάνει να αισθάνονται σημαντικά. Κάτι που εκείνη τη στιγμή είναι καλύτερο από το τίποτα.

Ο τρόπος που θα ανταποκριθούμε σε αυτές τις συμπεριφορές των παιδιών μπορεί να καθορίσει εάν αυτές οι αποφάσεις θα παραμείνουν ή θα αλλάξουν. Η θετική προσέγγιση δεν είναι η μαγική λύση που ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις, σε όλα τα παιδιά και μπορεί να εφαρμοστεί όλες τις στιγμές. Η θετική προσέγγιση είναι ο φακός μέσα από τον οποίο διαλέγουμε να βλέπουμε τις συμπεριφορές των παιδιών. Διαχωρίζουμε τις προκλήσεις που αποτελούν αθώες συμπεριφορές καθώς συμβαδίζουν με τις ανάγκες των παιδιών και το αναπτυξιακό τους επίπεδο και διαλέγουμε να δούμε τις υπόλοιπες ως εσφαλμένους στόχους που προέρχονται από παρερμηνείες των ίδιων των παιδιών. Κοιτάζοντας μέσα από αυτόν τον φακό θα μπορέσουμε να προσεγγίσουμε την παιδική ηλικία με σεβασμό, αγάπη άνευ όρων και να προσφέρουμε στα παιδιά τα αναπτυξιακά κατάλληλα όρια που χρειάζονται για να ανθίσουν.

Πηγές:

  1. Dreikurs, R. & Casel, P. (1978). Πέτα μακριά το ραβδί σου: Πειθαρχία χωρίς δάκρυα. Θυμάρι.
  2. Dreikurs, R. & Soltz, V. (1979). Το παιδί, μια νέα αντιμετώπιση. Γλάρος.
  3. Nelsen, J., Foster, S. & Raphael, A. (2011). Positive Discipline for Children with Special Needs. Three Rivers Press.