Τσακωμοί μπροστά στα παιδιά και πώς αντιδρούμε αν συμβούν

Η διαφωνία είναι μια μορφή επικοινωνίας και η ανάγκη επίλυσης είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι στο πλαίσιο της οικογενειακής ζωής. Σύμφωνα με τους ειδικούς όμως, το σημαντικό δεν είναι το αν θα διαφωνήσουν οι γονείς αλλά το πώς θα διαφωνήσουν.

Διαφωνώ δεν σημαίνει τσακώνομαι

Οτιδήποτε εμπεριέχει ύψωση του τόνου της φωνής, προσβλητικό λεξιλόγιο, χειρονομίες ή οποιουδήποτε είδους επίθεση προς τον άλλο γονιό, είναι μη αποδεκτός τρόπος επίλυσης των διαφωνιών τους γενικά αλλά και ειδικά, μπροστά στα παιδιά. Όμως, αν μιλάμε για μία υγιή αντιπαράθεση απόψεων που οδηγεί σε έναν γόνιμο διάλογο, τότε πιθανότατα δεν θα υπάρχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχολογία των παιδιών. Αντίθετα, τέτοιες συζητήσεις είναι μάλλον καλό πρότυπο για τα παιδιά, τους δίνουν ένα σπουδαίο μάθημα για το πώς λύνουν τις διαφορές τους οι μεγάλοι και τους διδάσκουν πως ακόμα και οι άνθρωποι που ζουν μαζί μπορεί να έχουν διαφορετικές απόψεις αλλά μπορούν να ακούν ο ένας τον άλλον και να καταλήγουν σε μια λύση όπου όλοι βγαίνουν κερδισμένοι, με σεβασμό και αγάπη.

Το σημαντικότερο λάθος στους τσακωμούς μπροστά στα παιδιά

Πολύ συχνά, οι γονείς ξεκινούν έναν καβγά μπροστά στα παιδιά, αλλά δεν τον τελειώνουν μπροστά τους. Κλείνουν απότομα την έντονη κουβέντα με φράσεις όπως «ας το αφήσουμε εδώ» ή συνεχίζουν τη συζήτηση σε άλλο δωμάτιο. Όμως, όταν τα παιδιά δεν έχουν δει την κατάληξη της διαφωνίας, συνεχίζουν να ανησυχούν. Μπορεί ακόμα και να πιστεύουν ότι οι γονείς τους δεν αγαπιούνται μεταξύ τους ή πως θα χωρίσουν και αυτό να τους προκαλεί ανασφάλεια και στεναχώρια. Αντίθετα, όταν βλέπουν μπροστά τους να έρχεται η επίλυση του θέματος, καθησυχάζονται γιατί καταλαβαίνουν πως το ζήτημα λύθηκε. Φυσικά, είναι προτιμότερο να αναβληθεί η συζήτηση αν ένας από τους δύο εκνευριστεί και γίνει καβγάς. Όμως θα πρέπει στη συνέχεια να μιλήσουμε στο παιδί και να αποκαταστήσουμε το αίσθημα ασφάλειάς του.

Τι κάνουμε, αν τσακωθούμε ως γονείς μπροστά στα παιδιά;

Δεν αφήνουμε την κουβέντα μετέωρη: ακόμα και αν κλείσουμε τη συζήτηση οι δυο μας σε άλλο δωμάτιο, καθησυχάζουμε μετά τα παιδιά, λέγοντας: «Είχαμε διαφορετική άποψη για κάτι σημαντικό, αλλά ήταν λάθος μας που μαλώσαμε έτσι. Εννοείται πως εξακολουθούμε να αγαπιόμαστε και πως είμαστε μια δεμένη οικογένεια. Απλώς, οι άνθρωποι κάποιες φορές διαφωνούν και μπορεί να καβγαδίσουν, αυτό είναι όλο». Δεν χρειάζεται να μπούμε σε λεπτομέρειες για τον λόγο της διαμάχης, χρειάζεται απλώς να μεταδώσουμε ένα αίσθημα ασφάλειας και ηρεμίας στα παιδιά.

Διορθώνουμε τη λάθος φράση τη στιγμή του τσακωμού: αν τα πνεύματα οξυνθούν, διορθώνουμε αμέσως τον εαυτό μας με φράσεις όπως: «Συγγνώμη, δεν το εννοούσα, αυτό που ήθελα να πω ήταν ότι …» κ.λπ. Τα παιδιά μαθαίνουν από αυτό το πρότυπο ότι όλοι μπορούν να θυμώσουν, αλλά και ότι μπορούμε πάντα να αναλάβουμε την ευθύνη για τα συναισθήματά μας, να ζητήσουμε συγγνώμη και να επανασυνδεθούμε με τους ανθρώπους που στεναχωρήσαμε ή προσβάλαμε. Μια πρακτική που θα υιοθετήσουν και εκείνα στη συμπεριφορά τους.

Δεν «κρατάμε μούτρα» τις επόμενες μέρες: η συναισθηματική απομάκρυνση δεν είναι υγιής πρακτική και τα παιδιά αντιλαμβάνονται την απόσταση μεταξύ των γονιών τους. Βρίσκουμε τον τρόπο να εξομαλύνουμε την κατάσταση, ακόμα και συμφωνώντας ότι διαφωνούμε, χωρίς να καταφεύγουμε σε τακτικές σιωπής και απαξίωσης.

Ακολουθούμε το τρίπτυχο “Σέβομαι, Ζητώ, Επιλύω»: σεβόμαστε τον άλλο γονιό και του το δείχνουμε την ώρα της διαφωνίας, ώστε να το δουν τα παιδιά, ζητάμε από τον άλλο γονιό αντί να απαιτούμε και επιλύουμε τη διαφωνία μπροστά στα παιδιά, ακόμα και αν χρειαστεί να κάνουμε συμβιβασμούς.

Βλέπουμε το δάσος και όχι το δέντρο: κατανοούμε ότι σε κάθε οικογένεια οι σποραδικές διαφωνίες είναι αποδεκτές, αν το κλίμα εξισορροπείται από  άφθονες θετικές και γεμάτες αγάπη στιγμές. Εξάλλου, η πλήρης αποφυγή συγκρούσεων δεν είναι ούτε εφικτή ούτε υγιής. Εστιάζουμε στον γενικότερο συναισθηματικό τόνο στο σπίτι, ώστε τα παιδιά να νιώθουν ασφαλή.

Τι λένε οι έρευνες για τους τσακωμούς μπροστά στα παιδιά;

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Γονείς

Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα & σχέση γονιού-παιδιού

Φαίνεται πως τα δεδομένα είναι ενθαρρυντικά για τους γονείς που λύνουν τις διαφωνίες τους με υγιή και παραγωγικό τρόπο.

Μια μελέτη του 2017 έδειξε ότι τα παιδιά γυμνασίου των οποίων οι γονείς έλυναν τις συγκρούσεις τους ανέπτυσσαν καλύτερους μηχανισμούς αντιμετώπισης. Η ίδια μελέτη έδειξε επίσης ότι οι γονείς που έδειχναν ζεστασιά και ενσυναίσθηση κατά τη διάρκεια των διαφωνιών τους, ενίσχυαν το αίσθημα ασφάλειας στα παιδιά τους. Αυτά τα παιδιά ήξεραν ότι οι οικογένειές τους θα είναι καλά μακροπρόθεσμα¹.

Επιπλέον, άλλη έρευνα του 2009 έδειξε ότι τα παιδιά με γονείς που αντιμετώπιζαν τις συγκρούσεις εποικοδομητικά, ανέπτυσσαν καλύτερες κοινωνικές δεξιότητες, όπως καλή συνεργασία με τους συμμαθητές τους και μεγαλύτερη ενσυναίσθηση².

Αντίθετα, όταν ερευνήθηκαν οικογένειες με άλυτες εντάσεις, φάνηκε πως οι διαφωνίες τους συνδέονται με αυξημένο άγχος, κατάθλιψη και κοινωνικές φοβίες στα παιδιά³.

Βρίσκουμε τη φόρμουλα, ως γονείς, να διαφωνούμε με και υγιή τρόπο μπροστά στα παιδιά -στο πλαίσιο των διαφορετικών προσωπικοτήτων μας- και τους μαθαίνουμε πως με καλή διάθεση, αγάπη, υπομονή και υποχωρήσεις, μπορούμε πάντα να φτάσουμε κάπου γόνιμα.

1.Adolescents’ responses to marital conflict: The role of cooperative marital conflict, Zhou, N., & Buehler, C. (2017). Adolescents’ responses to marital conflict: The role of cooperative marital conflict. Journal of Family Psychology, 31(7), 910–921. https://doi.org/10.1037/fam0000341 APA, PsychNet.

2.Interparental conflict, children’s security with parents, and long-term risk of internalizing problems: A longitudinal study from ages 2 to 10, Rebecca L Brock, Grazyna Kochanska, National Library of Medicine. 3.Interparental conflict, children’s security with parents, and long-term risk of internalizing problems: A longitudinal study from ages 2 to 10, Rebecca L Brock, Grazyna Kochanska.