Το παιδί μου φοβάται το σκοτάδι

Οι φόβοι στα παιδιά είναι πολύ συχνοί αλλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι βραχύβιοι και εξαφανίζονται μέσα σε κάποιους μήνες. Ωστόσο, σε ορισμένα παιδιά, συγκεκριμένοι φόβοι γίνονται σοβαροί όταν παρεμποδίζουν την λειτουργικότητά τους και μπορεί να γίνουν αρκετά ανθεκτικοί. Ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών εμφανίζει νυχτερινούς φόβους. Τα παιδιά με αυτούς τους φόβους γίνονται πολύ ανήσυχα κατά τη διάρκεια της νύχτας ή όταν εκτίθενται στο σκοτάδι.

Αν και αρχικά θεωρήθηκε ότι οι νυχτερινοί φόβοι εμφανίζονταν κυρίως σε πολύ μικρά παιδιά, έρευνα έχει δείξει ότι αυτοί οι φόβοι αναφέρονται συχνά και από μεγαλύτερα παιδιά. Για παράδειγμα, σε δύο μεγάλες μελέτες παιδιών ηλικίας 7 έως 13 ετών, ο «φόβος για το σκοτάδι» και ο «φόβος για διάρρηξη στο σπίτι» περιλαμβάνονται στο top 10 των πιο κοινών φόβων τους.

Οι νυχτερινοί φόβοι αποτελούν μια ετερογενή κατηγορία φόβων. Υπάρχουν τέσσερις  διακριτές κατηγορίες νυχτερινού φόβου: ο φόβος που σχετίζεται με την προσωπική ασφάλεια (π.χ. φόβος ενός απαγωγέα), ο φόβος που σχετίζεται με χωρισμό ή απώλεια άλλων (π.χ. ανησυχία ότι θα πεθάνουν οι γονείς του), ο φόβος για φανταστικά πλάσματα και ο φόβος για τρομακτικά όνειρα και σκοτάδι.

Ο φόβος για το σκοτάδι είναι από τις πιο συνηθισμένες φοβίες στα παιδιά προσχολικής, νηπιακής και σχολικής ηλικίας. Η επίσημη ονομασία της είναι «νυχτοφοβία» και για ορισμένα παιδιά, ο φόβος της νύχτας ή του σκοταδιού, μπορεί να προκαλέσει έντονα συμπτώματα τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από άγχος έως κατάθλιψη. Οι νυχτερινοί φόβοι των παιδιών έχουν συνδεθεί με μέτρια επίπεδα άγχους ενώ περίπου 10% των παιδιών έχουν μία ή περισσότερες αγχώδεις διαταραχές.

Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, οι ερευνητές υποστήριξαν ότι ο φόβος συνδέεται κυρίως με την απώλεια οπτικών ερεθισμάτων – για το απλό γεγονός ότι δεν μπορούμε να δούμε τι υπάρχει γύρω μας. Τα σωματικά συμπτώματα της νυχτοφοβίας είναι η εφίδρωση, η δυσκολία στην αναπνοή, το σφίξιμο στο στήθος, το τρέμουλο, η ζάλη και οι στομαχικές διαταραχές. Μερικά από τα συναισθηματικά σημάδια είναι ο πανικός και το άγχος, αίσθημα απώλειας ελέγχου, απελπισμένη ανάγκη για διαφυγή από την κατάσταση και αίσθημα ανικανότητας απέναντι στον φόβο.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Ανάπτυξη & Φροντίδα Παιδιών

Ντροπαλό παιδί: Πώς ενθαρρύνουμε την κοινωνικοποίησή του;

Η ηλικία στην οποία εμφανίζεται ο φόβος για το σκοτάδι μπορεί να ποικίλλει, αλλά συνήθως συμβαίνει στην ηλικία των τριών περίπου ετών όπου το παιδί εκτίθεται σε μια σειρά διαφορετικών ερεθισμάτων πέρα ​​από αυτά που μπορεί να έχει βιώσει μέσα στο σπίτι του, όπως τηλεόραση και ταινίες τα οποία μπορεί να ενεργοποιήσουν την φαντασία του. Η πραγματική ανησυχία είναι όταν εκτίθενται σε προγράμματα που σχετίζονται με τέρατα και άλλες φρικιαστικές εικόνες.

Πώς μπορείτε να τα βοηθήσετε

Εάν ανησυχείτε για τον φόβο του παιδιού σας και πιστεύετε ότι έχει σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή του ή στην οικογενειακή σας ζωή, ή έχει προβλήματα με τον ύπνο θα πρέπει να προσπαθήσετε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα κατάματα. Σ αυτή την περίπτωση, η επικοινωνία με απλό λόγο και χωρίς περίπλοκες έννοιες ή υπερβολές είναι το κλειδί. Μπορείτε να το ρωτήσετε τι το κάνει να ανησυχεί συγκεκριμένα, (πχ “ποια σκεψούλα έχεις στο κεφάλι σου όταν νιώθεις πολύ φόβο την νύχτα”) και να του ζητήσετε να το ζωγραφίσει και στην συνέχεια να του απομυθοποιήσετε το φόβο όσο το δυνατόν περισσότερο. Προσπαθήστε να δείχνετε κατανόηση και ενσυναίσθηση όταν σας εξηγεί τον φόβο του, μην το απορρίπτετε ως ανόητο ή αδύναμο, γιατί για το ίδιο ο φόβος είναι πολύ αληθινός και το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται πέρα ​​από τον φόβο είναι η ενοχή ή η ντροπή που φοβάται.

Αφού αποφασίσετε ότι υπάρχει ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσετε, εξετάστε μερικές από τις παρακάτω προτάσεις. Ακούστε το παιδί σας, συζητήστε τα ζητήματα που το απασχολούν και σκεφτείτε μαζί του τρόπους με τους οποίους μπορείτε να το αντιμετωπίσετε. Για παράδειγμα, αν έχει την σκέψη ότι υπάρχουν τέρατα κάτω από το κρεβάτι του, πρώτα τονίστε του ότι τα τέρατα δεν υπάρχουν καν στην πραγματικότητα και έπειτα ενθαρρύνετε το να ελέγξει αν υπάρχει κάτι εκεί ώστε να δει ότι η σκέψη του δεν επιβεβαιώθηκε. Είναι σημαντικό να του επισημάνετε ότι δεν είναι τα τέρατα αληθινά, αλλά ο φόβος του.

Αν παρόλα αυτά ο φόβος του παραμένει είναι σημαντικό να επισκεφτείτε κάποιον παιδοψυχολόγο που εφαρμόζει γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία γιατί διαφορετικά ο φόβος μπορεί να γίνει φοβία και να δημιουργηθεί έτσι μία αγχώδης διαταραχή.