Πώς να μάθετε σ’ ένα μοναχοπαίδι να μοιράζεται

Συνεργατικότητα είναι η ικανότητα εξισορρόπησης των αναγκών μας με τις ανάγκες των άλλων. Συχνά σκεφτόμαστε τη συνεργατικότητα για τα παιδιά ως προς το να κάνουν αυτό που θέλουμε εμείς οι ενήλικες. Όμως αυτό είναι συμμόρφωση. Η αληθινή συνεργατικότητα είναι η από κοινού προσπάθεια η οποία είναι αμοιβαία ικανοποιητική. Για να εμφυσήσουμε το πνεύμα συνεργασίας στα μοναχοπαίδια, πρέπει να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν πως τα αιτήματα και οι κανόνες είναι προς όφελος όλων μας.

Όταν ένα μοναχοπαιδί αρνείται να μοιραστεί ή να συνεργαστεί με άλλα παιδιά μπορεί να γίνει αρκετά δυσφορικό στους γονείς. Μπορεί να μετατρέψει κοινωνικές καταστάσεις, όπως οικογενειακές επισκέψεις και πάρτι γενεθλίων σε εφιάλτες. Πολλά παιδιά κατακλύζονται με κλάμα, θυμώνουν ή και αντιδρούν επιθετικά όποτε χρειάζονται να μοιραστούν τα παιχνίδια τους ή άλλα αντικείμενα με ένα άλλο παιδί. Και όταν συμβεί αυτό, οι γονείς δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να εκφράσουν άβολα χαμόγελα συγγνώμης και να απολογηθούν καθώς απομακρύνουν τα παιδιά τους.

Σε ποια ηλικία αρχίζουν τα παιδιά να γίνονται περισσότερο συνεργατικά;

Το μοίρασμα γίνεται φυσιολογικά σε παιδιά ηλικίας περίπου 6 ετών. Ωστόσο, πολλά παιδιά μαθαίνουν να μοιράζονται πολύ νωρίτερα και κάποια άλλα μαθαίνουν να μοιράζονται πολύ αργότερα. Αυτό οφείλεται στο περιβάλλον στα οποία ζουν και στον τρόπο που βλέπουν τη συμπεριφορά των γονιών τους.

Γιατί τα μοναχοπαίδια έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να συνεργαστούν/ μοιραστούν;

• Έχουν λιγότερες ευκαιρίες να αλληλεπιδράσουν με άλλους και έτσι να αναπτύξουν ενσυναίσθηση.
• Σε περιπτώσεις που παίζουν περισσότερο μόνα τους, έχουν λιγότερες πιθανότητες να ασκήσουν και να ενισχύσουν την ικανότητα του αυτοελέγχου.
• Αναγκάζονται να μοιραστούν ξαφνικά χωρίς προειδοποίηση ή εκπαίδευση σε κοινωνικές καταστάσεις, όπως πάρτι γενεθλίων και αυτό τα φοβίζει να μοιραστούν.

Πώς μπορείτε να τους μάθετε τη συνεργατικότητα;

Στα πρώτα κιόλας χρόνια πρέπει να διδαχθούν τα παιδιά πώς να συνεργάζονται. Σε ηλικία τριών ετών, τα περισσότερα παιδιά χρησιμοποιούν και κατανοούν την γλώσσα αρκετά καλά για να χειριστούν απλές εξηγήσεις. Επισημάνετε πώς οι κανόνες ωφελούν ολόκληρη την οικογένεια. Παρακάτω ακολουθούν δέκα τρόποι με παραδείγματα για το πώς να τους μάθετε την αξία της συνεργατικότητας:

Κάντε δουλειές μαζί ξεκινώντας από την προσχολική ηλικία

Αφήστε το παιδί σας να μεγαλώσει βιώνοντας τα οφέλη της συνεργατικότητας. Μαζί, μπορείτε να στρώσετε το τραπέζι, να μαζέψετε τα παιχνίδια ή να πλύνετε το αυτοκίνητο. Επισημάνετε τα πλεονεκτήματα της συνεργατικότητας με φράσεις όπως: «Κοιτάξε πόσο γρήγορα στρώσαμε το τραπέζι. Τώρα έχουμε χρόνο να διαβάσουμε ένα βιβλίο πριν το δείπνο. “«Ήταν διασκεδαστικό που έπλυνα το αυτοκίνητο μαζί σου. Είσαι πολύ καλός στην καθαριότητα! Κοιτάξτε πόσο λαμπερά και καθαρό φτιάξαμε το αυτοκίνητό μας!».

Μιλήστε του με προτάσεις, όχι με εντολές

Οι προτάσεις απαιτούν συνεργατικότητα. Οι εντολές προκαλούν συχνά αντίσταση. Για παράδειγμα:  «Κάνει κρύο, οπότε θα χρειαστεί να φορέσεις καπέλο. Θα ήθελες βοήθεια για να το φορέσεις ή θέλεις να το κάνεις μόνος σου;». Είναι πιθανό να επιφέρει καλύτερη απάντηση από το να πείτε: «Φόρα το καπέλο σου»  ή να του το βάλετε χωρίς να του εξηγήσετε τον λόγο.

Δώστε στο παιδί σας επιλογές διατηρώντας τους κανόνες

Για παράδειγμα: «Τα δόντια πρέπει να βουρτσίζονται πριν τον βραδινό ύπνο. Θέλεις να το κάνεις προτού διαβάσουμε παραμύθι ή μετά;». Φυσικά, σχεδόν πάντα επιλέγουν να το κάνουν μετά, αλλά είναι λιγότερο πιθανό να διαμαρτυρηθούν και ο κανόνας να τηρηθεί. Η προσφορά επιλογών δείχνει στο παιδί σας σεβασμό και ο σεβασμός δημιουργεί μια αίσθηση συνεργατικότητας.

Κάντε την συνεργατικότητα και το μοίρασμα τρόπο ζωής

Διδάξτε του πώς να μοιράζεται το μπάνιο βάζοντας τα πράγματα στο σωστό μέρος για το επόμενο άτομο. Δείξτε στο παιδί σας πώς πρέπει να κρατάει την ομπρέλα για να προστατεύσει δύο άτομα από τη βροχή αντί για ένα.

Επενδύστε στον ασφαλή συναισθηματικό δεσμό μαζί του

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Ανάπτυξη & Φροντίδα Παιδιών

Τρύπημα αυτιών σε παιδί: όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε

Τα παιδιά που αισθάνονται με ασφάλεια συνδεδεμένα στους γονείς τους δεν είναι τόσο προσκολλημένα σε υλικά πράγματα και είναι πιο πρόθυμα να μοιραστούν. Δώστε στο παιδί σας την αμέριστη προσοχή σας όταν αλληλεπιδράτε μαζί του. Ένα παιδί με υψηλή αυτοεκτίμηση δεν θα χρειαστεί να  “χτίσει” τον εαυτό του με παιχνίδια και άλλα αντικείμενα.

Μην του δίνετε πάρα πολλά δώρα

Πολλές φορές κάνουμε το λάθος να αντισταθμίζουμε την απουσία μας και την αδυναμία μας να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας δίνοντάς τους δώρα. Αυτά τα δώρα δίνονται ως αντικατάσταση του χρόνου, της προσοχής και της αγάπης και έτσι το παιδί αρχίζει να σκέφτεται αυτά τα παιχνίδια ως αγάπη. Αυτό οδηγεί στο παιδί να προσκολλάται υπερβολικά στα παιχνίδια και σε άλλα αντικείμενα. Έτσι το μοίρασμα του παιχνιδιού αρχίζει να σημαίνει ότι μοιράζεται την αγάπη σας. Και αυτό είναι πολύ δύσκολο για το παιδί σας. Όταν επιστρέφετε από ένα επαγγελματικό ταξίδι, μην του δίνετε κάθε φορά ένα παιχνίδι ή ένα δώρο για να δείχνετε την αγάπη σας. Περάστε ποιοτικό χρόνο μαζί του.

Διδάξτε του την ευγένεια και τη συνεργατικότητα

Όταν έχετε προσκαλέσει στο σπίτι ένα άλλο παιδί για να παίξει, αφήστε το να αποφασίσει τι θα φάει ή τι θα πιει. Ζητήστε επίσης από το παιδί σας να του δώσει την ευκαιρία να επιλέξει το παιχνίδι που θέλει να παίξουν.

Μην είστε υπερπροστατευτικοί μαζί του

Όταν υπερπροστατεύετε το παιδί σας, εκπληρώνετε κάθε του επιθυμία και δεν βάζετε όρια, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι πιο εγωιστικό. Ένα υπερπροστατευμένο παιδί γίνεται  εγωκεντρικό και έτσι είναι όλο και πιο δύσκολο να μοιραστεί.

Διδάξτε του τη δικαιοσύνη

Τα παιδιά έχουν μια εγγενή αίσθηση δικαιοσύνης. Ενισχύστε αυτήν την έμφυτη αίσθηση δικαιοσύνης ενθαρρύνοντάς το να μοιράσει το φαγητό του ή να επιτρέψει στο άλλο παιδί να επιλέξει να παίξει με τα παιχνίδια του. Αλλά και όταν παίζετε μαζί του, κάντε το σταθερά, ώστε να το συνηθίσει.

Δείξτε του τι δεν έχουν οι άλλοι

Το παιδί που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον πολυτέλειας και αφθονίας μπορεί να δυσκολεύεται να συναισθανθεί τις ανάγκες των άλλων. Είναι σημαντικό να του μιλήσετε για την ευγνωμοσύνη και την ενσυναίσθηση επισημαίνοντάς του αυτά που έχετε και οι άλλοι είτε δυσκολεύονται να τα αποκτήσουν είτε δεν τα έχουν καθόλου.

Επισκεφθείτε τα ορφανοτροφεία και τα γηροκομεία για να μοιράσετε ρούχα ή φαγητό και να περάσετε χρόνο με όσους έχουν ανάγκη την παρέα ή τη βοήθειά σας.

Βιβλιογραφία:

1. Katie E.Slocombe et al., Cooperation in children, https://www.sciencedirect.com/journal/current-biology/vol/29/issue/11, 3 June 2019, 470-473.
2. Felix Warneken et al., Helping and Cooperation at 14 Months of Age , Infancy, Volume11, Issue3 May 2007 Pages 271-294
3. Levine, L. E., & Hoffman, M. L. (1975). Empathy and cooperation in 4-year-olds. Developmental Psychology, 11(4), 533–534.

Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., επιστημονικούς συνεργάτες) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της Frezyland by Frezyderm. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.