Ντροπαλά Παιδιά: Αυτοπεποίθηση & Κοινωνικότητα στην Προσχολική Ηλικία

Υπάρχουν μικρά παιδιά εξωστρεφή και κοινωνικά και άλλα πιο διστακτικά, όταν βρίσκονται παρέα με άλλους, μεγαλύτερους ή συνομήλικους. Είναι φυσιολογικό κάποια παιδιά να είναι πιο συνεσταλμένα και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς γι’ αυτό;

Είναι ντροπαλά ή απλώς θέλουν χρόνο να «ανοιχτούν»;

Σε γενικές γραμμές, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν συχνά την τάση να είναι ντροπαλά: να γυρνούν το κεφάλι ή να κλείνουν τα μάτια όταν δεν θέλουν να μιλήσουν σε κάποιον, να κρύβονται πίσω από τη μαμά και τον μπαμπά όταν βλέπουν άγνωστα πρόσωπα, να μη θέλουν να παίξουν με άλλα παιδιά στην παιδική χαρά ή να αποφεύγουν να συμμετέχουν σε καινούργιες δραστηριότητες. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους

• Αρχικά, η ντροπαλότητα ενός παιδιού μπορεί να είναι κομμάτι της ίδιας της ιδιοσυγκρασίας του, να είναι δηλαδή από τη φύση του πιο εσωστρεφές, να είναι αυτός ο τρόπος του να επικοινωνεί με τον κόσμο.
• Επίσης, μπορεί απλώς να χρειάζεται περισσότερο χρόνο από άλλα παιδιά, για να εξοικειωθεί: α) με τους ανθρώπους αρκετά ώστε να θέλει να αλληλεπιδράσει μαζί τους και β) με τις νέες δραστηριότητες, ώστε να θέλει να πάρει μέρος σε αυτές. Άλλωστε, τα παιδιά νηπιακής ηλικίας έχουν εξ ορισμού μικρή εμπειρία και λιγοστές δεξιότητες στις κοινωνικές συναναστροφές, λόγω ηλικίας. Μόλις τώρα μαθαίνουν να ανακαλύπτουν τα βασικά της ζωής.
• Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι ένα νήπιο δεν βλέπει τον κόσμο όπως ο ενήλικας. Μπορεί το άγνωστο να είναι συναρπαστικό για εμάς αλλά να είναι τρομακτικό για ένα μικρό παιδί που μόλις άρχισε να μιλάει ή να αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους. Αυτό που μεταφράζουμε εμείς ως ντροπαλό παιδί, μπορεί να είναι απλώς ένα παιδί που θέλει να νιώσει ασφάλεια μπροστά σε κάτι νέο και αγχωτικό.

Ντροπαλό νήπιο, ντροπαλός ενήλικας;

Η ντροπαλότητα δεν φεύγει πάντα με το πέρασμα του χρόνου -ειδικά αν αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του παιδιού- όμως υπάρχουν τρόποι να αποκτήσει το παιδί μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και άνεση, όταν εκτίθεται σε νέες καταστάσεις ή συναντά νέους ανθρώπους. Η βοήθεια των γονιών είναι σπουδαία βοήθεια για να το καταφέρει:

Ενθαρρύνουμε κοινωνικές συναναστροφές.

Αν μας καλέσουν στο σπίτι ενός φίλου, σε πάρτι γενεθλίων κ.λπ., απαντάμε θετικά στην πρόσκληση, πηγαίνουμε μαζί με το παιδί και είμαστε δίπλα του μέχρι να νιώσει άνετα. Μπορούμε να απομακρυνθούμε για λίγο με τους άλλους γονείς και να πηγαίνουμε κοντά του, όταν το χρειάζεται.

Φτάνουμε λίγο νωρίτερα στο κάλεσμα, ώστε το παιδί να γνωρίζει σταδιακά τα υπόλοιπα παιδιά. Το να βρεθεί ξαφνικά μπροστά σε ένα πλήθος παιδιών μπορεί να του προκαλέσει φόβο και αμηχανία.

Δίνουμε χώρο και χρόνο στο παιδί να νιώσει οικεία.

Δεν το αναγκάζουμε να μιλήσει σε κάποιο άλλο παιδί ή ενήλικα ή να παίξει με κάποιο παιχνίδι, αν δεν θέλει.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Ανάπτυξη & Φροντίδα Νηπίων

Ο Ρόλος του Παιχνιδιού στην Ανάπτυξη του Παιδιού

Κάνουμε πρόβα.

Εξηγούμε από πριν στο παιδί τι θα συμβεί εκεί που θα πάμε. Του λέμε για παράδειγμα: «Θα πάμε στο φούρνο. Ο κύριος που θα μας δώσει το ψωμί θα μας πει «καλημέρα» και θα του πούμε «καλημέρα» κι εμείς».

Είμαστε υποστηρικτικοί αλλά όχι υπερ-παρηγορητικοί.

Όταν προσπαθούμε πολύ έντονα να καθησυχάσουμε ένα παιδί που νιώθει άβολα ή φοβάται στις κοινωνικές συναναστροφές, μπορεί να του δώσουμε το μήνυμα ότι πιστεύουμε ότι πρόκειται για μία «φοβιστική» κατάσταση και έτσι να ενθαρρύνουμε άθελά μας μια ακόμα πιο ντροπαλή αντίδραση.

Δεν συγκρίνουμε το παιδί με άλλα, πιο κοινωνικά παιδιά.

Δεν λέμε, π.χ. «κοίτα ο Γιώργος που δεν ντρέπεται καθόλου και παίζει με όλους». Συγκρίνουμε το παιδί μόνο με τον ίδιο τον πιο ντροπαλό εαυτό του, όταν έχει κάνει θετικά βήματα. Του λέμε, για παράδειγμα «παρατήρησα ότι σήμερα χαμογέλασες στα παιδιά στην παιδική χαρά. Μπράβο σου!».

Επιβραβεύουμε την πρόοδο με συγκεκριμένα σχόλια.

Λέμε, για παράδειγμα,  «μπράβο που χαιρέτησες το αγόρι που σου μίλησε στην παιδική χαρά». Είδες που σου χαμογέλασε κι εκείνο, όταν του είπες «γεια;».

Δεν βάζουμε στο παιδί την «ταμπέλα» του ντροπαλού, γιατί μπορεί να αφομοιώσει και το ίδιο την «ταμπέλα» αυτή και να φέρεται σαν να είναι ντροπαλό, χρησιμοποιώντας το ως δικαιολογία για να αποφύγει άβολες καταστάσεις (π.χ. δεν θα κάνω πάρτι γενεθλίων γιατί είμαι ντροπαλό παιδί). Όταν κάποιος άλλος αποκαλέσει το παιδί ντροπαλό, μπορείτε να τον διορθώσετε μπροστά στο παιδί, λέγοντας «δεν είναι ντροπαλό, απλώς θέλει χρόνο να εξοικειωθεί και όταν νιώσει άνετα, θα μπει στο παιχνίδι/θα μιλήσει στα άλλα παιδιά κ.λπ.». Με τον τρόπο αυτό δείχνετε στο παιδί ότι κατεβαίνετε πώς νιώθει και του δίνετε το δικαίωμα να εγκλιματιστεί όταν εκείνο νιώσει έτοιμο, όχι όταν οι άλλοι το περιμένουν από εκείνο.

Σε κάθε περίπτωση, όταν ένα ντροπαλό παιδί προσχολικής ηλικίας εκδηλώνει πολύ έντονο άγχος ή στεναχώρια κατά τις κοινωνικές συναναστροφές ή αρνείται συνεχώς να πάει κάπου όπου ξέρει ότι θα υπάρχουν αλλά άτομα ή απομονώνεται ή δείχνει αντικοινωνική συμπεριφορά ή οποιοδήποτε άλλο σημάδι που μας ανησυχεί, τότε πιθανότατα χρειάζεται να χειριστούμε την κατάσταση με την καθοδήγηση κάποιου ειδικού.