Σεξ, εγκυμοσύνη και αυτοϊκανοποίηση: Τι ισχύει τελικά;

Η σεξουαλικότητα παραμένει μια σημαντική ανθρώπινη εκδήλωση, ακόμη και κατά την  εγκυμοσύνη. Οι φυσικές και συναισθηματικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, επιδρούν στη σεξουαλική ζωή της μέλλουσας μητέρας. Ωστόσο η προσαρμογή σε αυτές τις αλλαγές, δεν είναι ίδια για όλες τις γυναίκες. Παραπέρα, υπάρχει ανησυχία, σχετικά με την επίδραση των διαφόρων σεξουαλικών πρακτικών, στο αναπτυσσόμενο έμβρυο αλλά και στην ικανοποίηση της ίδιας της γυναίκας.

Έλλειψη ενημέρωσης και παραπληροφόρηση

Η έλλειψη σεξουαλικής καθοδήγησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οδηγεί στη δημιουργία ψευδών πεποιθήσεων ενισχύοντας τις διαταραχές της σεξουαλικής επιθυμίας και μειώνοντας τη σεξουαλική δραστηριότητα [1,2].

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν, ότι ακόμα και σε ζευγάρια υψηλού μορφωτικού επιπέδου, η σεξουαλική δραστηριότητα περιορίζεται σημαντικά στην κύηση, κυρίως από το φόβο και των δύο παρτενέρ, ότι η επαφή μπορεί να βλάψει το έμβρυο [1, 12-14]. Αναφέρεται ότι, συχνά η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του ζευγαριού από τον επαγγελματία υγείας είναι περιορισμένη, είτε απουσιάζει εντελώς.  Έχει διαπιστωθεί ότι το ζευγάρι λαμβάνει ενημέρωση για το σεξ στη κύηση, μόνο εάν το ζητήσει από τον μαιευτήρα, ενώ πολλές φορές δεν ξέρει από ποιον να ζητήσει τέτοια ενημέρωση [15]. Μάλιστα, η έγκυος ενημερώνεται για το συγκεκριμένο ζήτημα από το  διαδίκτυο (63,5%), τον ερωτικό σύντροφο (43%), τη φίλη (20%) και τον επαγγελματία υγείας (30%) [16].   Αυτό δικαιολογεί το υψηλό ποσοστό αναζητήσεων από τους χρήστες του internet.

Σημαντικό ρόλο στη μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας όμως παίζουν και οι ορμονικές  αλλαγές οι οποίες συχνά διαρκούν και στη λοχεία [3]. Συνήθως όσο προχωράει μια κύηση, τόσο ελαττώνεται η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών. Αυτό το συμπέρασμα εξήγαγε μελέτη με 10.000 εγκύους, όπου, στις 36 εβδομάδες, μόνο το 72% των ζευγαριών,  είχε επαφή μία φορά εβδομαδιαίως [4]. Αυτή η μείωση οφείλεται τόσο στην απουσία της σεξουαλικής επιθυμίας (58%) , όσο και στην ανησυχία ότι η επαφή μπορεί να βλάψει την κύηση (48%) [5]. Σε πρόσφατη μελέτη, η συνολική βαθμολογία αξιολόγησης της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας μειώθηκε από 89.9% πριν τη σύλληψη, σε 59.2% κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης [6].

Αιτίες μειωμένης σεξουαλικής δραστηριότητας στην κύηση

Τα αίτια της μείωσης της ποιότητας της σεξουαλικής ζωής της επιτόκου είναι πολυάριθμα και είναι σωματικά, ψυχολογικά και κοινωνικά, ενώ  διαφέρουν στα τρίμηνα της κύησης. Κατά το 1ο τρίμηνο, οι ναυτίες της μητέρας αλλά και οι συναισθηματικές αλλαγές ελαττώνουν τη  σεξουαλική επιθυμία της [7]. Κατά το β’ τρίμηνο η επιθυμία επιστρέφει, κυρίως επειδή η γενική κατάσταση της μητέρας βελτιώνεται ενώ μειώνεται και η ανησυχία για αποβολή.  Στο γ’ τρίμηνο, οι μηχανικές αλλαγές, από τη διόγκωση της μήτρας και τη πίεση στη πύελο, είναι αυτές που περιορίζουν τις σεξουαλικές επαφές [7,8].  Ο πόνος κατά την επαφή (δυσπαρευνία), ως διαταραχή της σεξουαλικότητας, αναφέρεται μόνο στο 45% των γυναικών [6].  Άλλοι λόγοι που αναφέρονται είναι ο  πόνος στη μέση, οι μεταβολές στη ψυχική διάθεση και οι αντιμαχόμενες συμπεριφορές με τον ερωτικό σύντροφο [9-11].

Η σεξουαλική δραστηριότητα στη κύηση, έχει μελετηθεί ευρύτατα διεθνώς.  Εντούτοις, η έγκυρη διαθέσιμη  βιβλιογραφία επάνω στη σεξουαλική ικανοποίηση ή την αυτό-ικανοποίηση της μέλλουσας μητέρας είναι περιορισμένη. Ως εκ τούτου, μεγάλο ποσοστό της πληροφόρησης από το διαδίκτυο, στερείται  κάποιου επιστημονικό υπόβαθρου.  Σε αυτό το άρθρο, προσεγγίζουμε το ζήτημα, με αποκλειστικό γνώμονα τη δημοσιευμένη και αποδεδειγμένη μέσα από μελέτες, ιατρική βιβλιογραφία:

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Εγκυμοσύνη

Φράσεις που εμπνέουν τη μέλλουσα & νέα μαμά για τη φροντίδα της

Όσον αφορά τη σεξουαλική ικανοποίηση της γυναίκας κατά τη διάρκεια της κύησης, σε πρόσφατη μελέτη με 269 εγκύους άνω των 18 ετών, στις 10-35 εβδομάδες της κύησης, περίπου οι μισές (50,8%) δήλωσαν σεξουαλική ικανοποίηση, ενώ μόνο το 30,5% δήλωσε άριστη ή ικανοποιητική διέγερση [6]. Άλλες μελέτες έδωσαν παρόμοια αποτελέσματα [17,18]. Στις μη εγκύους, το ποσοστό των γυναικών που φτάνει σε οργασμό κυμαίνεται στο 51-87%. Για τις εγκύους, το ποσοστό αυτό, παρουσιάζει διακυμάνσεις ανάλογα με τη πορεία της κύησης. Τα αποτελέσματα των μελετών είναι αντιφατικά μεταξύ τους (19-54%), εντούτοις είναι σαφώς χαμηλότερα από αυτά στις μη-εγκύους[17-20].  Χαρακτηριστικό είναι, ότι όσο αυξάνεται το μορφωτικό επίπεδο της γυναίκας, τόσο μειώνονται οι αναφερόμενες διαταραχές στη σεξουαλική ικανοποίηση [6].

Για την αυτό-ικανοποίηση της γυναίκας κατά τη διάρκεια της κύησης, υπάρχουν ελάχιστες βιβλιογραφικές αναφορές, διότι οι περισσότερες μελέτες που ασχολούνται με τις σεξουαλικές διαταραχές της κύησης, δεν εστιάζουν σε αυτό το ζήτημα.  Σύμφωνα με τα παραπάνω, εφόσον η μείωση -ποσοτικά και ποιοτικά- της σεξουαλικής δραστηριότητας στην κύηση είναι αποδεδειγμένη, η εφαρμογή πρακτικών αυτο-ικανοποίησης, έχει κάποια λογική. Εντούτοις δεν έχει εξακριβωθεί αν αυτές οι πρακτικές επιδρούν στην κύηση. Σε μελέτη από την Πολωνία με 149 γυναίκες που απάντησαν σε ερωτηματολόγιο, διαπιστώθηκε ότι η συχνότητα σεξουαλικών επαφών ήταν υψηλότερη στις νεότερες γυναίκες και στις πρωτοτόκους. Από τις πολυτόκους γυναίκες, η πλειοψηφία είχε κολπική επαφή (93%), ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό είχε πρωκτική επαφή (5%) ή αυτο-ικανοποίηση με αυνανισμό (11%). Μάλιστα το ποσοστό του αυνανισμού παραμένει σταθερό πριν και κατά τη διάρκεια τη κύησης, παρ’ όλο που η σεξουαλική δραστηριότητα γενικότερα μειώνεται στην εγκυμοσύνη [16]. Στις διαθέσιμες μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι όλες οι σεξουαλικές πρακτικές είναι ασφαλείς στην κύηση, φτάνει να αισθάνονται άνετα οι δύο παρτενέρ [21]. Ο στοματικός έρωτας επιτρέπεται να συνεχίζεται κανονικά. Εντούτοις το πρωκτικό σεξ πρέπει να αποφεύγεται επειδή μπορεί να βλάψει τις αιμορροΐδες της επιτόκου και να  προκαλέσει ευκολότερα λοιμώξεις στον κόλπο [21]. Η χρήση ξένων σωμάτων σεξουαλικής ικανοποίησης, επίσης θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, είτε πρόκειται για δύο παρτενέρ, είτε για τη γυναίκα μόνη της. Μολονότι δεν έχει αναφερθεί επιπλοκή στην κύηση από τις δονήσεις συσκευής αυτο-ικανοποίησης, ούτε τραυματισμός ή πρόωρος τοκετός, το μεγαλύτερο πρόβλημα πάντοτε, είναι ο κίνδυνος λοιμώξεων [21]. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο αυνανισμός της επιτόκου, θεωρητικά, ελαττώνει τον κίνδυνο των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, τα οποία πολλές φορές δυσχεραίνουν την εξέλιξη της κύησης ή τη μέθοδο του τοκετού, εντούτοις δεν ισχύει το ίδιο για τις κοινές λοιμώξεις.

Τελικά κύηση με σεξ ή χωρίς;

Παρά τη γενική πεποίθηση λοιπόν, ότι σεξουαλική επαφή στη κύηση μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην έκβαση της κύησης, οι μελέτες δεν έχουν δείξει κάτι τέτοιο [22-24], συνεπώς η διεθνής ιατρική κοινότητα, στις κυήσεις χαμηλού κινδύνου, συστήνει τη συνέχιση της σεξουαλικής δραστηριότητας [25-27]. Συμπερασματικά, συστήνεται   να αποφεύγονται  οι δραστηριότητες που αυξάνουν τη πιθανότητα μόλυνσης, καθώς οι άλλες επιπλοκές της κύησης, δεν έχουν συνδεθεί με τις διάφορες σεξουαλικές πρακτικές. Παραπέρα, επειδή η κάθε κύηση εξατομικεύεται, η σωστή πληροφόρηση της μέλλουσας μητέρας ή του ζευγαριού θα πρέπει να γίνεται από τον επαγγελματία υγείας. Το διαδίκτυο δεν είναι δυνατό να υποκαταστήσει την εμπειρία του κλινικού ιατρού, ούτε να γενικεύσει τα συμπεράσματα των κλινικών μελετών ώστε να καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις.

Βιβλιογραφία

1. Fernαndez-Sola C, et al. Sexuality throughout all the stages of pregnancy: Experiences of expectant mothers. Acta Paul Enferm. 2018;31(3):305-12.
2. Ninivaggio C, Rogers RG, Leeman L, Migliaccio L, Teaf D, Qualls C. Sexual function changes during pregnancy. Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct. 2017;28(6):923–9.
3. Kim HM, Geraghty S. ‘Yummy Mummies’: exploring sexuality in the antenatal and postnatal period. Pract Midwife. 2016;19(6):24–6.
4. Read JS, Klebanoff MA: Sexual intercourse during pregnancy and preterm delivery: effects of vaginal microorganisms. Am J Obstet Gynecol 168:514, 1993
5. Bartellas E, Crane JMG, Daley M, et al: Sexuality and sexual activity in pregnancy. Br J Obstet Gynaecol 107:964, 2000
6. Guendler JA et. Al. Prevalence of Sexual Dysfunctions and their Associated Factors in Pregnant Women in an Outpatient Prenatal Care Clinic. Rev Bras Ginecol Obstet. 2019 Sep;41(9):555-563.
7. Corbacioglu Esmer A, Akca A, Akbayir O, Goksedef BP, Bakir VL. Female sexual function and associated factors during pregnancy. J Obstet Gynaecol Res. 2013;39(6):1165–72.
8. Aydin M, Cayonu N, Kadihasanoglu M, Irkilata L, Atilla MK, Kendirci M. Comparison of sexual functions in pregnant and non-pregnant women. Urol J. 2015;12(5):2339–44.
9. Sottner O, Zahumensky J, Krcmar M et al. Urinary incontinence and sexual dysfunction in relation to pregnancy and labour. Intern Uro- gynec J 2007; 18: 159—160.
10. Morof D, Barrett G, Peacock J, Victor CR, Manyonda I. Postna­tal depression and sexual health after childbirth. Obstet Gynecol 2003; 102 (6): 1318—1325.
11. Bogren LY. Changes in sexuality in women and men during pre­gnancy. Arch Sex Behav 1991; 20 (1): 35—45.
12. Alkaabi MS, Alsenaidi LK, Mirghani H. Women’s knowledge and attitude towards pregnancy in a high-income developing country. J Perinat Med. 2015;43(4):445–8.
13. Carteiro D, Marques AM. [Pregnancy and its impact on the sexuality of future parents.] Saϊde Reprod Sex Soc. 2013; 3:45–55.
14. Liu HL, Hsu P, Chen KH. Sexual Activity during pregnancy in Taiwan: a qualitative study. Sex Med. 2013;1(2):54–61.
15. Vieira TC, Nakamura MU, da Silva I, Torloni MR, Ribeiro MC, Scanavino MT, et al. Experience of an online course on sexuality during pregnancy for residents. Sex Reprod Healthc. 2017;12:76–81.
16. Staruch, et al. Sexual activity during pregnancy. Neuroendocrinol Lett 2016; 37(1):101–106
17. von Sydow K. Sexuality during pregnancy and after childbirth: a me­tacontent analysis of 59 studies. J Psychosom Res 1999; 47 (1): 27—49.
18. Byrd JE, Hyde JS, Delamater JD, Plant EA. Sexuality during pre­gnancy and the year postpartum. J Fam Pract 1998; 47 (4): 305—308.
19. Regan PC, Lyle JL, Otto AL. Pregnancy and changes in female sexual desire: a review. Soc Behav Pers 2003; 31: 603—611.
20. Kanunerer-Doak D, Rogers RG. Female sexual function and dys­function. Obstet Gynecol Clin North Am 2008; 35 (2): 169—183 vii.
21. Polomeno V.Sex and Pregnancy: A Perinatal Educator’s Guide. J Perinat Educ.2000 Fall;9(4):15-27.
22. Grudzinskas JG, Watson C, Chard T: Does sexual intercourse cause fetal distress? Lancet 2:692, 1979
23. Sayle AE, Savitz DA, Thorp JM Jr, et al: Sexual activity during late pregnancy and risk of preterm delivery. Obstet Gynecol 97:283, 2001
24. Tan PC, Yow CM, Omar SZ: Effect of coital activity on onset of labor in women scheduled for labor induction. Obstet Gynecol 110:820, 2007
25. https://www.acog.org/-/media/For-Patients/faq032.pdf
26. Mayo Clinic. Sex during pregnancy: Whats OK, Whats Not. http://www.mayoclinic.com/health/sex-during-pregnancy/HO00140
27. Uptodate 2019. Prenatal-care-patient-education-health-promotion-and-safety-of-commonly-used-drugs

Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., επιστημονικούς συνεργάτες) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της Frezyland by Frezyderm. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.