Βήχας στα Παιδιά: Απαντήσεις στις Ερωτήσεις σας

ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ

Γιατί βήχει; Ο βήχας είναι το πιο συχνό σύμπτωμα που μπορεί να παρουσιάσει ένα παιδί και αποτελεί σημάδι ότι το σώμα του προσπαθεί να απαλλαγεί από κάτι που το ερεθίζει. (Αποτελεί δηλαδή μηχανισμό άμυνας του οργανισμού). Ο ερεθιστικός αυτός παράγοντας μπορεί να είναι από εκκρίσεις στα πλαίσια μια ίωσης μέχρι ένα ξένο σώμα. Οι πιο συχνές αιτίες του βήχα στα παιδιά είναι οι λοιμώξεις και το άσθμα. Βήχα μπορεί να προκαλέσουν επίσης η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και η εισπνοή ουσιών όπως ο κάπνος.
Πότε ο βήχας απαιτεί άμεση αντιμετώπιση; Σημεία όπως η κακή γενική κατάσταση του παιδιού με ή χωρίς πυρετό, η δυσκολία στην αναπνοή ή η «κοντή ανάσα» με ταχύπνοια (γρήγορη αναπνοή), ο πόνος στον θώρακα πρέπει να κινητοποιήσουν άμεσα το γονιό και να ζητήσει ιατρική συμβουλή.

Στοιχεία από το ιστορικό του παιδιού για πιθανή κατάποση ξένου σώματος, παραμονή σε χώρο με ερεθιστικούς παράγοντες ή μη συμμόρφωση με τις οδηγίες εμβολιασμού είναι σημαντικά για τη διαγνωστική προσπέλαση.

Πότε θα γίνει καλά; Τα περισσότερα παιδιά που βήχουν εξαιτίας μιας ιογενούς λοίμωξης χωρίς επιπλοκές είναι καλύτερα μετά από δύο εικοσιτετράωρα. Κάποιες φορές χρειάζεται να περάσουν 10 έως και 25 μέρες για να υφεθεί πλήρως ο βήχας τους.
Γιατί βήχει πάλι; Ένα υγιές παιδί προσχολικής ηλικίας που πηγαίνει σε παιδικό σταθμό εκτιμάται ότι θα έχει μέσα στο χρόνο περισσότερες από 8 ιογενείς λοιμώξεις που θα του προκαλέσουν και βήχα, σύμπτωμα που μπορεί να διαρκεί κάθε φορά περίπου 10 μέρες. Επομένως, ένα υγιές παιδί μπορεί να βήχει κατά τους χειμερινούς μήνες αρκετά συχνά, σχεδόν κάθε μήνα μέσα στο χειμώνα, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση ή θεραπεία.
Και αν βήχει συνέχεια; Ο βήχας που διαρκεί περισσότερο από τέσσερεις εβδομάδες ονομάζεται χρόνιος και απαιτεί διερεύνηση με εργαστηριακές εξετάσεις (ακτινογραφία θώρακος, σπιρομέρηση πριν και μετά την χορήγηση βρογχοδιαστολής, έλεγχο για κοκκύτη, φυματινοαντίδραση κ.α.) με αλγόριθμο σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Οι πιο συχνές αιτίες του χρόνιου βήχα στα παιδιά είναι το άσθμα, οι αλλεργίες και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Γιατί βήχει όταν τρέχει; Ο βήχας κατά την άσκηση μπορεί να είναι το μοναδικό σύμπτωμα του άσθματος, ενός συχνού χρόνιου νοσήματος της παιδικής ηλικίας που με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή τις περισσότερες φορές δεν επηρεάζει την ποιότητα ζωής του παιδιού.
Υπάρχει κάτι που μπορεί να το ανακουφίσει; Το καθάρισμα της μύτης με φυσιολογικό ορό, το μέλι αλλά και η διατήρηση συγκεκριμένων συνθηκών στο χώρο παραμονής του παιδιού (καθαρός αέρας με σχετική υγρασία 40-50%) μπορούν να βελτιώσουν το σύμπτωμα του βήχα. Φάρμακα όπως βλεννολυτικά ή αντιβηχικά σιρόπια πρέπει να αποφεύγονται αν δεν έχει προηγηθεί παιδιατρική εκτίμηση και ανάλογη σύσταση.

Βιβλιογραφία

Recommendations for the assessment and management of cough in children,M D Shields, A Bush, Thorax 2008;63(Suppl III):iii1–iii15. doi:10.1136/thx.2007.077370
Use of Management Pathways or Algorithms in Children With Chronic Cough CHEST Guideline and Expert Panel Report Anne B. Chang, MBBS, PhD, MPH; John J. Oppenheimer, MD; CHEST 2017; 151(4):875-883
Pediatric AsthmaUpdated: Jan 08, 2019 Author: Girish D Sharma, MD, FCCP, FAAP; Chief Editor: Kenan Haver, MD
Simple remedies often best for common colds in young children, Trisha Korioth Copyright © 2011 by the American Academy of Pediatrics
Honey as a Cough Suppressant in Children: Does It Work? William T. Basco, Jr., MD, January 18, 2013 Medscape