pregnant woman holding her belly

Όσο ευχάριστο και αν είναι, το ταξίδι προς τη μητρότητα και η διαδικασία του τοκετού, φυσιολογικά προκαλούν μία σχετική αγωνία, ειδικά στις πρωτότοκες μητέρες. Πέρα όμως από τη λογική ανησυχία, υπάρχει και η περίπτωση της ακραίας φοβίας μία γυναίκας να γεννήσει ή να κυοφορήσει. Πρόκειται για μία παθολογική κατάσταση που οι ειδικοί ονομάζουν τοκοφοβία.

H φοβία παρουσιάζεται αφού μείνω έγκυος ή πριν;

Μπορεί να συμβούν και τα δύο. Η πρωτοπαθής τοκοφοβία αφορά γυναίκες που δεν έχουν βιώσει ποτέ την εμπειρία του τοκετού αλλά τρομοκρατούνται και μόνο στην ιδέα αυτού ενώ η δευτεροπαθής σχετίζεται είτε με γυναίκες που έχουν βιώσει τοκετό αλλά με τραυματικό τρόπο είτε με γυναίκες φοβούνται τον τοκετό λόγω της κατάθλιψη που βιώνουν προγεννητικά. Η δεύτερη μορφή τοκοφοβίας είναι η πιο συχνή. Σύμφωνα με έρευνες, 1 στα 20 περιστατικά επιλόχειου κατάθλιψης μπορεί να συνδέονται με τοκοφοβία1.

Σε τι ποσοστό εμφανίζεται η φοβία για τον τοκετό;

Καθώς η φοβία για τον τοκετό ορίζεται με διαφορετικά κριτήρια στις εκάστοτε έρευνες που πραγματοποιούνται για το θέμα αυτό, δεν μπορούμε να υπολογίζουμε με ακρίβεια τον αριθμό των γυναικών που τον βιώνουν. Ωστόσο, τα ευρήματα μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στην Αμερικανική Εθνική Ιατρική Βιβλιοθήκη αναφέρουν πως η συγκεκριμένη φοβία εμφανίζεται στις γυναίκες σε ποσοστό περίπου 14%, με τα περιστατικά να αυξάνονται από το 2000 και μετά2.

 

Από πού πηγάζει;

Οι λόγοι είναι πολλοί και μπορεί να έχουν τις ρίζες τους ακόμα και στην παιδική ηλικία της γυναίκας.

 

Ψυχολογικοί

  • Ένα ψυχικό τραύμα που προέρχεται από κάποια δυσάρεστη εμπειρία κατά την παιδική ηλικία ή με κάποια σεξουαλική τραυματική εμπειρία ή κακοποίηση στην ενήλικη ζωή.
  • Ένα ιατρικό ιστορικό κατάθλιψης ή αγχώδους διαταραχής (συνήθως η φοβία για τον τοκετό συνυπάρχει με άλλες φοβίες).
  • Ένα εξαιρετικά μειωμένο αίσθημα αυτοπεποίθησης και αξιοσύνης.
  • Μία πρότερη εμπειρία εγκυμοσύνης ή τοκετού με τραυματική διαδικασία ή κατάληξη (κύηση υψηλού κινδύνου, αποβολή, άμβλωση, γέννηση νεκρού μωρού κ.λπ.).
  • Φόβοι που σχετίζονται με κάποιο ιατρικό πρόβλημα της γυναίκας.
  • Φόβοι απέναντι στον ιατρικό τομέα γενικά (σε γιατρούς, νοσοκομεία, εξετάσεις)
  • Η γνώση τραυματικών ιστοριών εγκυμοσύνης και τοκετού από άτομα στον κοντινό περίγυρο.
  • O φόβος της ριζικής αλλαγής της ζωής του ατόμου μετά την απόκτηση παιδιού.
  • Ο ανεξέλεγκτος φόβος για το άγνωστο.

Κοινωνικοί

  • Η υπερβολική πίεση από την οικογένεια ή την κοινωνία για απόκτηση παιδιού
  • Η εμφάνιση εγκυμοσύνης σε πολύ νεαρή ηλικία
  • Η σεξουαλική ταυτότητα
  • Η δυσχερής οικονομική κατάσταση

Πώς ξέρει μία γυναίκα ότι την τρομοκρατεί το ενδεχόμενο του τοκετού;

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

5 weeks pregnant ulttrasonic

Πέρα από τον προφανή έντονο φόβο που προκαλεί η σκέψη του τοκετού, υπάρχουν και άλλα συμπτώματα που μαρτυρούν τρόμο γι’ αυτό το θέμα:

  • Κρίσεις πανικού με ταχυπαλμία και τρέμουλο
  • Διαταραχές στον ύπνο
  • Αδυναμία συγκέντρωσης
  • Απότομες μεταβολές στη διάθεση και τη συμπεριφορά
  • Κατάθλιψη
  • Έλλειψη διάθεσης για σεξουαλική επαφή
  • Έλλειψη συναισθηματικής σύνδεσης με το έμβρυο ή με τον σύντροφο
  • Έλλειψη ενθουσιασμού για την εγκυμοσύνη
  • Προσπάθεια απόκρυψης της εγκυμοσύνης
  • Αποχή από την κοινωνική ή/ και την οικογενειακή ζωή
  • Επιθυμία για καισαρική τομή, ακόμα και αν δεν συντρέχουν άλλοι «ιατρικοί» λόγοι
  • Πάνω από ένα μέτρο αντισύλληψης για αποφυγή εγκυμοσύνης
  • Αποχή από το σεξ

Πώς αντιμετωπίζεται αυτός ο ακραίος φόβος; 

Αν βιώνετε τοκοφοβία, αρχικά χρειάζεται να γνωρίζετε ότι δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίσετε μόνη. Είτε τη ζείτε στην πρωτοπαθή είτε στη δευτεροπαθή φάση της, αρχικά συζητήστε τις ανησυχίες σας με τον μαιευτήρα-γυναικολόγο σας και χτίστε μαζί  του μία σχέση εμπιστοσύνης. Μη διστάσετε να του θέσετε οποιαδήποτε ερώτηση σάς απασχολεί χωρίς τον φόβο ότι θα σας κρίνει ή θα χαρακτηρίσει παράλογους τους φόβους σας.

Επιπλέον, θα ωφελήσει να αξιοποιήστε οποιοδήποτε διαθέσιμο υποστηρικτικό δίκτυο βοήθειας (γονείς, φίλους, συγγενείς).

Ενισχύστε την αυτοπεποίθησή σας μέσα από σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση. Τα μαθήματα τοκετού και φροντίδας του μωρού, η καθοδήγηση της μαίας, η συμμετοχή του πατέρα στην εγκυμοσύνη και στον τοκετό θα σας «οπλίσουν» με γνώση και δύναμη, ώστε να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας.

Εξοικειωθείτε με τον χώρο του μαιευτηρίου. Επισκεφτείτε το με τον γιατρό ή τη μαία σας, για να σας εγκλιματιστείτε πιο εύκολα, όταν έρθει η ώρα να γεννήσετε.

Αποφύγετε την έκθεση σε videos τοκετού με προσωπικές εμπειρίες τοκετού που μπορεί να σας τρομάξουν.

Τέλος, αναζητήστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας, για να δείτε την κύηση και τον τοκετό ως μία θετική εμπειρία ζωής και όχι ως ένα τρομακτικό ταξίδι με πόνο, κακουχία, και κινδύνους που παραμονεύουν παντού.

 

1.Tokophobia: What to Know About This Severe Fear of Pregnancy and Childbirth, The American College of Obstetricians and Gynaecologists.

2.Worldwide prevalence of tocophobia in pregnant women: systematic review and meta-analysis , Maeve A O’Connell Patricia Leahy-Warren Ali S Khashan Louise C Kenny Sinéad M O’Neill, National Library of Medicine USA.

1. Tokophobia: What to Know About This Severe Fear of Pregnancy and Childbirth, The American College of Obstetricians and Gynaecologists.