Είδη γονέα: Σε ποια κατηγορία ανήκετε;

Κάθε γονέας έχει διαφορετική προσέγγιση στον τρόπο αλληλεπίδρασης και καθοδήγησης των παιδιών του. Η ηθική, οι αρχές και η συμπεριφορά ενός παιδιού καθορίζονται γενικά μέσω αυτού του δεσμού. Ερευνητές ψυχολόγοι έχουν ομαδοποιήσει τα στυλ ανατροφής σε τρεις, τέσσερις, πέντε ή περισσότερες ψυχολογικές κατηγορίες. Σ’ αυτό το άρθρο θα αναπτυχθούν οι τέσσερις κατηγορίες γονικής μέριμνας: ο αυταρχικός γονέας, ο  εξουσιαστικός, ο επιτρεπτικός και ο μη εμπλεκόμενος. Κάθε κατηγορία χρησιμοποιεί μια μοναδική προσέγγιση για το πώς οι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Γενικά, κάθε γονέας εμπίπτει σε μία από αυτές τις κατηγορίες και μερικές φορές έχει κάποια χαρακτηριστικά από μια άλλη κατηγορία. Το στυλ ανατροφής μπορεί επίσης να εξαρτάται και από την εκάστοτε κατάσταση.

Ο Αυταρχικός Γονέας

Οι γονείς αυτού του στυλ τείνουν να έχουν έναν μονόδρομο τρόπο επικοινωνίας όπου ο γονέας καθορίζει αυστηρούς κανόνες που το παιδί υπακούει. Υπάρχει ελάχιστος έως καθόλου χώρος για διαπραγματεύσεις από το παιδί και οι κανόνες συνήθως δεν εξηγούνται. Περιμένουν από τα παιδιά τους να τηρούν αυτά τα πρότυπα χωρίς να κάνουν λάθη. Τα λάθη συνήθως οδηγούν σε τιμωρία. Οι αυταρχικοί γονείς είναι συνήθως λιγότερο φροντιστικοί και έχουν υψηλές προσδοκίες με περιορισμένη ευελιξία.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν με αυταρχικούς γονείς είναι συνήθως τα πιο ήσυχα λόγω των συνεπειών μίας πιο ελεύθερης συμπεριφοράς. Επιπλέον, είναι σε καλύτερη θέση να τηρούν τις ακριβείς οδηγίες που απαιτούνται για την επίτευξη ενός στόχου. Αυτός ο τρόπος γονικής μέριμνας μπορεί να τα οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα επιθετικότητας αλλά μπορεί επίσης να γίνουν ντροπαλά, κοινωνικά ανίκανα και να μην μπορούν να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις. Αυτή η επιθετικότητα μπορεί να παραμείνει ανεξέλεγκτη καθώς δυσκολεύονται να διαχειριστούν τον θυμό διότι δεν τους παρασχέθηκε η κατάλληλη καθοδήγηση. Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, η οποία ενισχύει περαιτέρω την αδυναμία τους να λάβουν αποφάσεις. Οι αυστηροί γονικοί κανόνες και τιμωρίες συχνά επηρεάζουν το παιδί να αντιδράσει σε πρόσωπα εξουσίας καθώς μεγαλώνει και υιοθετεί μια παθητική στάση εις βάρος του.

Ο Αξιόπιστος Γονέας

Αυτός ο τύπος γονέα αναπτύσσει φυσιολογικά μια στενή, περιποιητική σχέση με τα παιδιά του. Έχει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τις προσδοκίες του και εξηγεί τους λόγους που σχετίζονται με τα πειθαρχικά μέτρα. Οι πειθαρχικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται ως τρόπος υποστήριξης αντί για τιμωρία. Τα παιδιά, όχι μόνο μπορούν να έχουν συμμετοχή στους στόχους και στις προσδοκίες, αλλά υπάρχουν επίσης και κατάλληλα επίπεδα επικοινωνίας μεταξύ του γονέα και του παιδιού τους. Γενικά, αυτό το στυλ ανατροφής οδηγεί στα πιο υγιή αποτελέσματα για τα παιδιά, αλλά απαιτεί πολλή υπομονή και προσπάθεια και από τα δύο μέρη.

Η αξιόπιστη ανατροφή των παιδιών οδηγεί σε παιδιά με αυτοπεποίθηση, υπεύθυνα και ικανά να αυτορυθμίζονται. Μπορούν να διαχειριστούν τα αρνητικά τους συναισθήματα πιο αποτελεσματικά, γεγονός που τα οδηγεί σε καλύτερα κοινωνικά αποτελέσματα και συναισθηματική υγεία. Επίσης, εφόσον αυτοί οι γονείς ενθαρρύνουν την ανεξαρτησία, τα παιδιά θα μάθουν ότι είναι ικανά να επιτύχουν τους στόχους μόνα τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μεγαλώνουν με υψηλότερη αυτοεκτίμηση. Τέλος, έχουν υψηλό επίπεδο σχολικών και ακαδημαϊκών επιδόσεων.

Ο Επιτρεπτικός Γονέας

Οι επιτρεπτικοί γονείς τείνουν να είναι ζεστοί, περιποιητικοί και συνήθως έχουν ελάχιστες ή καθόλου προσδοκίες. Επιβάλλουν περιορισμένους κανόνες στα παιδιά τους. Η επικοινωνία παραμένει ανοιχτή, αλλά οι γονείς επιτρέπουν στα παιδιά τους να καταλάβουν τα πράγματα μόνα τους. Αυτά τα χαμηλά επίπεδα προσδοκιών συνήθως οδηγούν σε σπάνιες εφαρμογές πειθαρχίας. Συμπεριφέρονται περισσότερο σαν φίλοι παρά σαν γονείς.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Γονείς

Σχέση πατέρα - γιου: μια πορεία με διάφορα στάδια

Οι περιορισμένοι κανόνες μπορεί να οδηγήσουν σε παιδιά με ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, ειδικά όσον αφορά τα σνακ. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένους κινδύνους για παχυσαρκία και άλλα προβλήματα υγείας αργότερα στη ζωή του παιδιού. Το παιδί έχει επίσης πολλή ελευθερία καθώς αποφασίζει μόνο του την ώρα του ύπνου του, εάν ή πότε θα κάνει τα μαθήματά του και τον χρόνο οθόνης στον υπολογιστή και στην τηλεόραση.

Ο μη εμπλεκόμενος Γονέας

Τα παιδιά έχουν πολλή ελευθερία καθώς αυτός ο τύπος γονέα συνήθως δεν στέκεται καθόλου κοντά τους. Εκπληρώνει τις βασικές ανάγκες του παιδιού ενώ γενικά παραμένει αποκομμένοι από τη ζωή τους. Ένας μη εμπλεκόμενος γονέας δεν χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο στυλ πειθαρχίας και έχει περιορισμένο βαθμό επικοινωνίας με το παιδί του. Τείνει να προσφέρει ελάχιστη φροντίδα, ενώ έχει είτε λίγες είτε καθόλου προσδοκίες από τα παιδιά του.

Τα παιδιά των μη εμπλεκόμενων γονέων είναι συνήθως ανθεκτικά και μπορεί ακόμη και να είναι πιο αυτάρκη από τα παιδιά με άλλους τύπους ανατροφής. Ωστόσο, αυτές οι δεξιότητες αναπτύσσονται από ανάγκη. Επιπλέον, μπορεί να έχουν πρόβλημα στον έλεγχο των συναισθημάτων τους, λιγότερο αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης, να έχουν ακαδημαϊκές δυσκολίες και δυσκολία στη διατήρηση ή την καλλιέργεια κοινωνικών σχέσεων.

Εν κατακλείδι, το στυλ ανατροφής σας μπορεί να επηρεάσει τα πάντα, από το πόσο ζυγίζει το παιδί σας μέχρι το πώς νιώθει για τον εαυτό του. Είναι σημαντικό να διασφαλίσετε ότι το στυλ ανατροφής που ακολουθείτε υποστηρίζει την υγιή ψυχο-συναισθηματική ανάπτυξη, επειδή ο τρόπος που αλληλεπιδράτε με το παιδί σας και ο τρόπος που το πειθαρχείτε θα το επηρεάσει για το υπόλοιπο της ζωής του. Τα χαρακτηριστικά του τρόπου ανατροφής ενός γονέα μπορεί να συνεχίσουν να επικρατούν στις συμπεριφορές και τις πράξεις του παιδιού καθώς μεγαλώνει. Ωστόσο, στην πορεία της ενηλικίωσής του μπορεί να επηρεαστεί και από άλλους παράγοντες που διαμορφώνουν περαιτέρω τη συμπεριφορά του ή πιθανώς την αλλάζουν εντελώς (π.χ. ψυχοθεραπεία, κουλτούρα, δουλειά και κοινωνικός κύκλος).

Μερικές φορές οι γονείς δεν ταιριάζουν μόνο σε μία κατηγορία, οπότε μην απελπίζεστε εάν υπάρχουν στιγμές ή τομείς όπου τείνετε να είστε επιτρεπτικοί και άλλες φορές που είστε πιο αξιόπιστοι. Είναι δύσκολο να παραμείνετε συνεπείς όταν εξισορροπείτε τη δική σας  ζωή και την ανατροφή των παιδιών. Με αφοσίωση και δέσμευση στο να είστε ο καλύτερος γονιός που μπορείτε να είστε, μπορείτε να διατηρήσετε μια θετική σχέση με το παιδί σας, ενώ εξακολουθείτε να εδραιώσετε την εξουσία σας με υγιή τρόπο. Και με την πάροδο του χρόνου, το παιδί σας θα καρπωθεί τα οφέλη του αξιόπιστου στυλ σας.