Μαστίτιδα: Τι είναι και πως προλαμβάνεται;

ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ

Η μαστίτιδα είναι η λοίμωξη του μαστού. Συνηθέστερα, εκδηλώνεται στις πρώτες 6 εβδομάδες από τον τοκετό, εντούτοις μπορεί να συμβεί σε όλη τη περίοδο της λοχείας. Εκτιμάται ότι 3-20% των γυναικών στη λοχεία θα αναπτύξει μαστίτιδα, ανάλογα με τον ακριβή ορισμό της μαστίτιδας.

Τυπικά, ως μαστίτιδα ορίζεται ο πυρετός (38.5°C) με ρίγος ή συμπτώματα τύπου γρίπης, μαζί με ροδαλό, ευαίσθητο, θερμό και διογκωμένο τμήμα του μαστού [1]. Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι: πόνος (98%), πυρετός (82%), αδιαθεσία (87%), ρίγος (78%), ερύθημα (κοκκινίλα) (98%), θερμότητα (62%) [2].

Η είσοδος των μικροβίων είναι συνήθως μέσω των γαλακτοφόρων πόρων ή από ραγάδες στη θηλή του μαστού, αλλά έχει αναφερθεί και αιματογενής λοίμωξη (μέσω του αίματος). Τα εμπλεκόμενα μικρόβια είναι ο σταφυλόκοκκος (S. αureus), το κολοβακτηρίδιο (E.coli), και σπανιότερα ο στρεπτόκοκκος. Στους προδιαθεσικούς παράγοντες περιλαμβάνονται το πτωχό «άδειασμα» του μαστού και ο στενός στηθόδεσμός. Αυτά οδηγούν σε απόφραξη των πόρων του μαστού με «βύσματα» από πετρωμένο γάλα, τα οποία με τη σειρά τους επιτρέπουν τη συλλογή και ανάπτυξη μικροβίων.

Ο θηλασμός δεν διακόπτεται στη μαστίτιδα. Σε μελέτες με επεισόδια οξείας μαστίτιδας, κανένα από τα νεογνά δε διέκοψε το θηλασμό, ούτε νόσησε από αυτό [3].

Η υποψία της απόφραξης, πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και επιθετικά, με ζεστά επιθέματα, παυσίπονα και εκκένωση του μαστού με θηλασμό ή θήλαστρο, επειδή αν προκύψει λοίμωξη, αυτή επεκτείνεται γρήγορα στα γειτονικά «μαλακά» μόρια του μαστού. Με ανάλογο τρόπο, οι ραγάδες και οι επώδυνες θηλές θα πρέπει να καθαρίζονται επιμελώς, ή να χρησιμοποιούνται θηλές σιλικόνης, μέχρι να επουλωθούν οι πληγές.

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Δείτε & κάτι άλλο που μπορεί να σας ενδιαφέρει!

Εγκυμοσύνη

Κόπωση & Υπνηλία στην Εγκυμοσύνη: Tips για το Πρώτο Τρίμηνο

Η θεραπεία της μαστίτιδας προϋποθέτει άμεσα, καλή εκκένωση του μαστού και αντιβίωση [4]. Η πρώτη γραμμή θεραπείας είναι κεφαλοσπορίνες 1ης γενιάς ή αμοξυκιλλίνη ή αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό οξύ. Αν υπάρχει απόστημα, τότε απαιτείται φάρμακο που καλύπτει και αναερόβια βακτήρια, όπως αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό οξύ ή κλινδαμυκίνη. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), η καλλιέργεια του μητρικού γάλακτος πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα της μαστίτιδας δεν υποχωρούν, δύο ημέρες μετά την έναρξη της αντιβίωσης.

Τι πρέπει να κάνω αν πάθω μαστίτιδα;

Η συνιστώμενη θεραπεία είναι:

Καλό άδειασμα του μαστού με θήλαστρο ή μωρό.
Υποχρεωτική ανάπαυση.
Φοράτε στηθόδεσμο αδιάληπτα, ακόμα και στον ύπνο.
Λάβετε αρκετή αναλγησία. Συνήθως με παρακεταμόλη, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ιμπουπροφένη.
Βάλτε ψυχρά ή θερμά επιθέματα πάνω στον μαστό, ανάλογα ποιο ανακουφίζει περισσότερο.
Πίνετε αρκετά υγρά.
Ξεκινήστε αντιβίωση συμβατή με το θηλασμό κατόπιν υπόδειξης του θεράποντα ιατρού. Η θεραπεία δίδεται δίχως καλλιέργεια και πρέπει να περιλαμβάνει τα συνήθη μικρόβια της μαστίτιδας.

Ποια η πρόληψη;

Η πιθανότητα λοίμωξης του μαστού αυξάνεται με το πετρωμένο γάλα, επειδή τα βύσματα που φράζουν τους πόρους, συλλέγουν μικρόβια και επιτρέπουν την ανάπτυξη τους. Ο συχνός θηλασμός, το καλό άδειασμα του κάθε μαστού ανά γεύμα και η καλή υγιεινή της θηλής του μαστού, μειώνουν τη πιθανότητα μαστίτιδας.

Επειδή η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη, όλες οι θηλάζουσες θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπτώματα της μαστίτιδας και να επικοινωνούν με τον ιατρό τους όταν παρατηρούν κάτι ασυνήθιστο στο θηλασμό, ώστε η θεραπεία να είναι έγκαιρη.

Βιβλιογραφία

Newton NR, Newton M: Relationship of ability to breastfeed and maternal attitudes toward breast feeding, Pediatrics 5:869, 1950.
A. Lawrence. R.M. Lawrence. Breastfeeding. A guide for the medical profession. 8th Edition. 2016 Elsevier, Expertconsult.com.
Devereux WP: Acute puerperal mastitis, Am J Obstet Gynecol108:78, 1970
Thomsen AC: Infectious mastitis and occurrence of antibody-coated bacteria in milk, Am J Obstet Gynecol 144:350, 1982.